Τα βασικά χαρακτηριστικά των γαλλικών προεδρικών εκλογών (Capital.gr 23.04.2017)

Τα βασικά χαρακτηριστικά των γαλλικών προεδρικών εκλογών

 

 

 

 

• Του Δημοσθένη Δαββέτα*

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των γαλλικών εκλογών; Ας τα δούμε ένα-ένα.

Κατ’ αρχήν υπάρχει μια γενική πολιτική κατεύθυνση σ’ όλους τους υποψηφίους και ειδικά στους τέσσερις επικρατέστερους για εκλογή: τους Φιγιόν, Λε Πεν, Μακρόν, Μελανσόν. Αυτή είναι το ότι όλοι τους δηλώνουν αντισυστημικοί.

Το “σύστημα” είναι ο βασικός τους αντίπαλος. Ο εχθρός που θέλουν να χτυπήσουν. Ας δούμε τώρα τι πρεσβεύουν οι υποψήφιοι. Ας τους πάρουμε λοιπόν έναν-έναν τους βασικούς υποψηφίους για να δούμε τα κριτήρια της αντισυστημικής πολιτικής τους πρότασης.

Ο Ζαν Λυκ Μελανσόν, εδώ και πολλά χρόνια, έχει κάνει το θέμα της αντισυστημικότητας τον κύριο άξονα της πολιτικής του ατζέντας. Το βασικό του σλόγκαν είναι η έννοια του “dégagisme”, που σημαίνει μεταφράζοντάς το ως “ξεκουμπισμός”. Δηλαδή φύγετε εσείς του “συστήματος”, ξεκουμπιστείτε. Σε κάθε δήλωσή του η παρουσία του στα ΜΜΕ ή στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις επαναλαμβάνει το “ξεκουμπιστείτε”, κάτι που επαναλαμβάνουν και οι υποστηρικτές του.

Η Μαρίν Λε Πεν δεν σταματά να μιλά συνέχεια για τον “λαό” και να κατηγορεί τις ελίτ για ανικανότητα, διαφθορά, υποκρισία, δημαγωγία και διαπλεκόμενα συμφέροντα. Η παγκοσμιοποιημένη ελίτ του συστήματος είναι ο μόνιμος αποδέκτης των κριτικών της, αλλά και το βασικό της επιχείρημα για να προσελκύσει ψηφοφόρους. Θέλει να διευρύνει τους εκλογικούς υποστηρικτές της. Δεν υπάρχει εμφάνιση ή δήλωσή της που να μην τα βάζει με τους συστημικούς, που τους θεωρεί βασική αιτία της αξιακής εθνικής και ταυτοτικής κρίσης της χώρας της. Ασφάλεια και μεταναστευτικό είναι στις προτεραιότητές της.

Ο Φρανσουά Φιγιόν δεν πάει πίσω σε ανάλογη στάση. Μπορεί να μη χρησιμοποιεί κατά κόρον τον όρο “σύστημα” στις καταγγελίες του, αλλά χρησιμοποιεί τον όρο “καθεστώς” και “κατεστημένο” για τον αντίπαλό του, Μακρόν. Δεν παύει να κάνει λοιπόν σκληρή κριτική στον καθεστωτικό υποψήφιο για την υποστήριξη που έχει αυτός από τον Ρότσιλντ κι άλλους ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες. Ισχυρίζεται μάλιστα ο Φιγιόν ότι το κατεστημένο τον φοβάται και του βγάζει διαφορά σκάνδαλα για να τον χτυπήσει, μιας κι ο ίδιος στο πρόγραμμά του προσπαθεί να βρει την ισορροπία μεταξύ συντηρητικού παρελθόντος και φιλελεύθερης αγοράς.

Ο υποψήφιος του “καθεστώτος”, Εμμανουέλ Μακρόν, με τη σειρά του, κατηγορεί τους αντιπάλους του ότι θέλουν να εμποδίσουν τη Γαλλία να πάει μπροστά και θέλουν να τη φέρουν πίσω. Ο “αντισυστημικός” του  λόγος βρίσκεται στην αντισυντηρητική του στάση. Στο πρόγραμμά του παίρνει από παντού: και Δεξιά κι Αριστερά. Γι’ αυτό άλλωστε δέχεται κριτική για έλλειψη οράματος κι από Δεξιά κι από Αριστερά. Τον κατηγορούν ότι συνεχίζει με άλλα λόγια την πολιτική Ολάντ.

Οι γαλλικές εκλογές θα καθορίσουν την πορεία της Ευρώπης. Ας τις διαβάσουν σωστά οι ευρωκράτες των Βρυξελλών αν θέλουν να βελτιώσουν και να διορθώσουν τα προβλήματα που υπάρχουν. Αλλιώς θα βρεθούν μπροστά σε μεγάλες εκπλήξεις…

*Ο Δημοσθένης Δαββέτας είναι Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός.

 

 

Λίγο πριν την κάλπη (Ελεύθερος Τύπος 23.04.2017)

Λίγο πριν την κάλπη 

Λίγο πριν την κάλπη, οι δημοσκοπήσεις στην Γαλλία δείχνουν τους υποψηφίους να είναι σε μάχη στήθος με στήθος. Οι διαφορές είναι ελάχιστες κι οι πιθανότητες είναι ίσες και για τους τέσσερις πρωταγωνιστές της προεκλογικής περιόδου. Εννοώ τους Μακρόν, Λεπέν, Φιγιόν, Μελανσόν. Αν ως σύστημα θεωρήσουμε τους ανθρώπους του χρήματος και των ισχυρότερων ΜΜΕ, τότε ο «άνθρωπός» τους είναι ο νεαρός, πρώην υπουργός οικονομικών της κυβέρνησης Ολάντ, Εμανουέλ Μακρόν. Αν ως αντι-σύστημα θεωρήσουμε τις δύο ιδεολογικά αντίθετες τάσεις, αυτής της Μαρί Λεπέν από τ’ «ακροδεξιά» και του Ζαν Λυκ Μελανσόν από τ’ «ακροαριστερά», τότε αυτοί οι δυο υποψήφιοι έχουν ανέβει στα ποσοστά τους με μια εντυπωσιακή σταθερότητα. Ειδικά ο Μελανσόν έκανε μια απρόσμενα θετική μοναχική πορεία στο γαλλικό πολιτικό τοπίο. Κι ο Φιγιόν; Πού τοποθετείται; Ανάμεσα στα δύο. Όπως και το πρόγραμμα διακυβέρνησης που προτείνει. Δηλαδή ένας συνδυασμός συντηρητικών παραδοσιακών αξιών (σεβασμός σε έθνος, πατρίδα, θρησκεία, πολιτισμική γαλλική ταυτότητα κι ιστορία) και φιλελεύθερων προτάσεων στην οικονομία. Πρόκειται για ένα σύστημα “αντί σύστημα”που παρα τα προσωπικά σκάνδαλα του ιδίου έχει πολλές ποθανοτητες επιτυχίας λόγω της σωστής ανάλυσης πουχει κάνει των προβλημάτων και των αδυναμιών της παγκοσμιοποίησης .
Αν πρέπει να συγκρατήσουμε δύο πράγματα βασικά απ’ όλη την προεκλογική περίοδο, αυτά θα’ ταν τα εξής: Πρώτον, τις πολιτικές ιδέες και προγράμματα αντικατέστησε η σκανδαλολογία συνοδευόμενη από πολιτικό ηθικο-λογία (που στηριζεται πολλες φορες σ’ενα πολιτικό και συχνά υποκριτικό πολιτικό Μοραλισμο – πρόκειται για το moral κι όχι για την ηθική ). Ποτέ το πολιτικό επίπεδο της αντιπαράθεσης υποψηφίων δεν έπεσε τόσο χαμηλά στη γαλλική πολιτική σκηνή όσο σήμερα. Και δεύτερον, την πολιτική ατζέντα την καθόρισε η Μαρί Λεπέν. Ζητήματα όπως εθνική ταυτότητα, μεταναστευτικό, ασφάλεια, κριτική στην παγκοσμιοποίηση, που σήμερα απασχολούν όλους τους υποψηφίους, τα’ βαλε εδώ και πολύ καιρό στο τραπέζι των συζητήσεων η Μαρί Λεπέν. Έφτασαν μάλιστα προεκλογικά οι αντίπαλοί της να συναγωνίζονται για το ποιος θα’ παιρνε τα περισσότερα στοιχεία από τις προτάσεις της ώστε να γοητεύσει τους ψηφοφόρους της «ωφέλιμης ψήφου» και να σταθεί στην τελική αναμέτρηση ως αντίπαλος απέναντι στην πρόεδρο του κόμματος του εθνικού μετώπου. Οι δε δημοσκόποι θεωρούν ότι ο αντίπαλος της Λεπέν, όποιος και να’ ναι, θα τη νικήσει μη επιτρέποντάς της να περάσει το 30% τουλάχιστον. Δηλαδή περίπου 1 στους 3 Γάλλους ψηφοφόρους ασπάζεται τις ιδέες της. Κι είναι εδώ ακριβώς η δύναμη της Λεπέν. Και να χάσει τα εκλογές, που είναι αρκετά πιθανό μαθηματικά, θα’ χει κερδίσει την μάχη της αλλαγής της ως τώρα πολιτικής ατζέντας. Αν είναι αντίπαλός της ο Φιγιόν, τότε θα’ χει ισχυρό αντίπαλο που θα της πάρει κόσμο. Αν είναι ο Μακρόν ή ο Μελανσόν, θα’ χει βάλει υποθήκη για το μέλλον της. Γιατί όποτε είχε απέναντί της σοσιαλιστές ή αριστερόφρονες, ενισχυόταν σε ψήφους.
Οι γαλλικές εκλογές είναι καθοριστικές για το μέλλον της Ευρώπης. Με το αποτέλεσμά τους θα φανεί τι πορεία θα πάρει αυτή. Πάντως, καλό θα’ ταν οι ευρωκράτες των Βρυξελλών ν’ αναλύσουν σωστά την γαλλική πραγματικότητα για ν’ αλλάξουν ό, τι πρέπει, ό, τι ζητούν οι λαοί. Αλλιώς θα’ χουν πολλές δυσάρεστες εκπλήξεις στη συνέχεια.

Δημοσθένης Δαββέτας,
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός

Η ιδιωτική ζωή στην ψηφιακή εποχή (Ελεύθερος Τύπος 06.04.2017)

Η ιδιωτική ζωή στην ψηφιακή εποχή 

Δεν πρόκειται για κινηματογραφική σκηνή, αλλά για πραγματικότητα. Ενώ είστε καθισμένος ήσυχα στο σαλόνι του σπιτιού σας και νομίζετε ότι η τηλεόρασή σας είναι σβησμένη, η CIA σας ακούει μέσα από ένα μικρό μηχάνημα που’ χε η μικρή οθόνη. Στο εστιατόριο πάλι: παρότι έχετε απομακρυνθεί για λίγα λεπτά από το κινητό σας, εντούτοις αυτό επειδή έχει μέσα του ένα μικροσκοπικό εργαλείο-κατάσκοπο, μπορεί να μεταδώσει συζητήσεις και αποδεικτικά στοιχεία στις μυστικές υπηρεσίες μιας φίλης ή ανταγωνιστικής χώρας, χρησιμοποιώντας μια κρυπτική εφαρμογή. Σε κάποιες νέου τύπου συσκευές ο «κατάσκοπος» δεν έχει τοποθετηθεί εκ των υστέρων, αλλά υπάρχει από την κατασκευή τους. Όλα τ’ ανωτέρω δεν είναι σενάρια, αλλά πρακτικές που’ χει αποκαλύψει ο διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός wikiLeaks. Και τα οποία βέβαια φανερώνουν την έκταση των οικονομικών κι ανθρώπινων μέσων που χρησιμοποιούνται από τις υπηρεσίες της κυβερνοκατασκοπείας. Ούτε ακόμη κι οι παντοδύναμες αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες μπορούν να ξεφύγουν απ’ αυτή την παγίδα.
Όλα αυτά τα στοιχεία φανερώνουν ότι την ψηφιακή εποχή η ιδιωτική ζωή γίνεται όλο και περισσότερο δημόσια. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων κινδυνεύει να’ ναι μια ψευδαίσθηση. Άλλωστε εδώ και εικοσιπέντε χρόνια οι ειδικοί προειδοποιούν για τις καινοτόμες προκλήσεις που επιβάλλονται από την κυκλοφορία της πληροφορίας που γίνεται όλο και πιο ανοιχτά φανερή. Βέβαια, οι υπεύθυνοι του Διαδικτύου δεν παύουν να ορκίζονται στους πελάτες τους ότι τα προσωπικά τους δεδομένα είναι απόλυτα προστατευμένα. Κι όμως, τα όσα μαθαίνουμε από τις πληροφορίες του wikiLeaks ωθούν σε μεγαλύτερη και γρηγορότερη συνειδητοποίηση ότι η απειλή της κυβερνοασφάλειας (της ψηφιακής ασφάλειας;) είτε πρόκειται για κυβερνήσεις είτε για επιχειρήσεις είτε για φυσικά πρόσωπα ,έχει περάσει από το στάδιο της επιστημονικής φαντασίας σ’ αυτό της καθημερινής ζωής. Από αυτή τη διαπίστωση, πρέπει ν’ αντιληφθούμε δύο καθοριστικές συνέπειες: πρώτον, οι αρμόδιοι πρέπει να χρησιμοποιήσουν όλα τα τεχνικά εργαλεία που’ χουν στη διάθεσή στους ώστε να διασφαλίσουν την εμπιστευτικότητα αυτού που θεωρείται εμπιστευτικό. Δεύτερον, πρέπει να γίνει συνείδηση ότι ακόμη και το πιο ασφαλές ηλεκτρονικό εργαλείο στον κόσμο έχει τα όριά του. Ανά πάσα στιγμή ένας εκ δόλου κυβερνοπειρατής μπορεί να παραβιάσει ένα δίκτυο όσο και να φαίνεται απαραβίαστο. Όσο πιο γρήγορα γίνει κατανοητή αυτή η κατάσταση τόσο άμεσα μπορεί να υπάρξει γνώση κι αντίδραση στο γεγονός αυτό. Η ίδια η καινοτομία, όπως κι η εξουσία, μοιάζουν να’ ναι ανοιχτές στους κινδύνους. Και βέβαια το επαναλαμβάνω: Δεν πρόκειται για κινηματογράφο, αλλά για μια πραγματικότητα με πλούσιο μέλλον που πλησιάζει πολύ πιο γρήγορα απ’ όσο νομίζουμε.

Δημοσθένης Δαββέτας,
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός

Η ασθενής κυρία των εξήντα ετών (Η Αξία 18.03.2017)

Η ασθενής κυρία των εξήντα ετών 

Πριν από εξήντα χρόνια, έξη ανεπτυγμένες χώρες υπέγραφαν μία συμφωνία περί «κοινής αγοράς» που υπετίθετο ότι θα διασφάλιζε την ανάπτυξη και την ευημερία. Το σύμφωνο της Ρώμης τον Μάρτιο του 1957 θεμελίωνε μία ευρωπαϊκή οικονομική κοινότητα, η οποία λειτούργησε ως «δόγμα». Ήταν αδιανόητο ν’ αμφισβητηθεί ή ν’ ακτινογραφηθεί ειλικρινά μιας κάθε φορά που έμπαιναν τέτοιου είδους ζητήματα η απάντηση ήταν οι τεράστιες καταστροφές που θα προκαλούσε η έξοδος από το ευρώ, με την ελπίδα πως ο φόβος του χάους θα σταματούσε τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν κόμματα σαν της Λεπέν. Άρα η πολιτική συνοψιζόταν μόνο στην λογική: εμποδίζουμε τα’ ακροδεξιά κόμματα. Και η πραγματική κριτική, η ανάλυση με στοιχεία, οι εναλλακτικές λύσεις που βοηθούν στη βελτίωση του πραγματικού προβλήματος, πού πάνε; Τα εξήντα χρόνια μιας πραγματικής οικοδόμησης που οδήγησαν σε εκ βαθέων απόρριψη από τον κόσμο της υποσχεθείσαςευμάρειας που μετατράπηκε σε κόλαση από παράδεισο, η ανεργία των νέων, όλα αυτά μένουν αναπάντητα;
Μερικοί λένε: η Γερμανία όμως τα βγάζει πέρα με επιτυχία. Κι επικροτούν με έμφαση οι θιασώτες ης ανταγωνιστικότητας Η απάντηση σ’ αυτούς υπάρχει. Κι είναι η ίδια η πραγματικότητα όπως μας τη δίνουν οι πιο έγκυρες στατιστικές. Για να επιτύχει η Γερμανία, έπρεπε ν’ αποτύχουν οι άλλες χώρες και πολλοί γείτονές της. Η εμπορική της επιτυχία στηρίζεται στην αποτυχία των άλλων. Έτσι στηρίζονται οι τεράστιες διαφορές. Κι όμως, στο αρχικό σύμφωνο της Ρώμης τα πράγματα ήταν διαφορετικά γιατί κάθε χώρα λειτουργούσε ανάλογα με το σύστημα των δικών της προϊόντων. Από το 1986, με την ενιαία ευρωπαϊκή δράση που επιβάλλει την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων και εργατικών χεριών ο πλούτος συγκεντρώνεται γύρω από τον ευρωπαϊκό άξονα, Γερμανία, Κάτω Χώρες, Αυστρία, που πίνουν το αίμα των χωρών της περιφέρειας. Η τελευταία πράξη του δράματος; Η διεύρυνση. Που οδηγεί στην απώλεια ενός εκατομμυρίου θέσεων εργασίας μέσα σε δεκαπέντε χρόνια, την ερήμωση των ακριτικών περιοχών, την ανισορροπία κέρδους μεταξύ κερδισμένων στις μεγαλουπόλεις και χαμένων στην επαρχία και οδηγεί τους εργάτες να ψηφίζουν στην πλειοψηφία τους αντι-ευρωπαϊκά.
Κι όμως, οι πολίτες αγαπούν την ευρωπαϊκή ιδέα. Αυτό που αρνούνται είναι να βλέπουν την ήπειρό τους να μετατρέπεται σε μια τεράστια ρευστή αγορά που οδηγείται από χρηματοπιστωτικά κέντρα κι όχι από την θέληση των λαών. Βλέπουν την Ευρώπη να διοικείται από τη νέα Αγία Τριάδα: ευρωπαϊκή επιτροπή, κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα, ευρωπαϊκό δικαστήριο. Η Ευρώπη είναι ένας κοινός πολιτισμός κι όχι μια εμπορική μηχανή. Σήμερα, για να επιβιώσεις στην γηραιά ήπειρο πρέπει να μιλάς «γερμανικά», να’ σαι οπαδός του ηθικο-φιλελευθερισμού του Σόιμπλε και να φτιάχνεις τους νόμους της ζωής στα πλαίσια του μοντέλου της Μέρκελ. Το να λες στον κόσμο ότι όλοι πρέπει να κάνουμε μέτωπο αντι-ακροδεξιό, δεν φτάνει. Οι πολίτες δεν πείθονται πια στην πλειοψηφία τους με σλόγκαν φόβου. Θέλουν μια άλλη πολιτική, μια άλλη Ευρώπη, πιο ειρηνική κι αναλογικά δίκαιη. Ας το εμπεδώσουν επιτέλους οι «Ευρωκράτες» πριν να είναι αργά.

Δημοσθένης Δαββέτας,
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός.

Ο Σωκράτης κι η πολιτική βλακεία (Ελεύθερος Τύπος 23.03.2017)

Ο Σωκράτης κι η πολιτική βλακεία 

Ο ανορθολογισμός της πολιτικής παγκοσμίως είναι μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Δεν φτάνει παρά να δούμε τι συμβαίνει γύρω μας: η βία και το παράλογο διεθνώς σύστημα διακυβέρνησης, ο τρόμος, οι δολοφονίες προέχουν αντί της περιβόητης ανάπτυξης και το δημόσιο χρήμα γίνεται συχνά αντικείμενο ιδιωτικής χρήσης εκ μέρους των πολιτικών. Τα πολλαπλά σκάνδαλα άλλωστε το επαληθεύουν. Η όλη πολιτική παγκόσμια ατμόσφαιρα (εκτος ελαχίστων εξαιρέσεων) μοιάζει με το θέατρο του παραλόγου, λες και βγαίνει από κείμενα των Ευγενιου Ιονέσκο ή Αλφρέντ Ζαρρύ. Η χυδαιότητα, το αιματηρό, τα κάτω από τη μέση χτυπήματα, η έλλειψη οράματος προς όφελος του πολίτη, η δειλία και η υποταγή στον θεό-χρήμα, είναι η κύρια γύρω μας πραγματικότητα, όπως ακριβώς στα θεατρικά έργα του Σαίξπηρ. Τέτοιο κλίμα βέβαια υπήρχε και στους αρχαίους χρόνους όπως π.χ. στην αρχαία Ρώμη. Ο 20ος αι. έδωσε ανάλογα παραδείγματα αιμοσταγών πολιτικών, όπως π.χ. οι Χίτλερ, Στάλιν κ.τ.λ. Οι Τσαουσέσκου, Ιντί ΑμίνΝταντά, Πολ Ποτ ή ο Μποκάσα, εκτός από το δικτακτορικό ενσάρκωσαν και τη χυδαιότητα του γελοίου όταν αυτοθαυμάζονταν σε σημείο να φέρονται σαν αθάνατοι αυτοκράτορες.
Οι σημερινοί πολιτικοί πώς μπορούν να ιδωθούν; Κάνουν την πολιτική επάγγελμα. Δηλαδή κερδίζουν (νόμιμα και μη) την ζωή τους από την πολιτική τους «εργασία». Θέλουν γρήγορα ν’ ανέβουν στην εξουσία, αφανίζοντας τους αντιπάλους τους (το ψέμα είναι στο πλαίσιο της στρατηγικής του αφανισμού του άλλου), εφαρμόζουν ως τακτική τον λαϊκισμό, προκαλουν και “χειρίζονται “την δικαιοσύνη και ο ναρκισσισμός τους ταυτίζεται με την επιβίωσή τους στο επάγγελμα «πολιτική». Στηρίζονται γενικώς σε σίγουρες αξίες: επικοινωνία (και μέσω αυτής, δόξα), χρηματοπιστωτική εξουσία και σεξ. Πρόκειται για μια συμπεριφορά, μια αρρώστεια που θα ονόμαζα: μεγαλομανώς ολιγοφρενική. Πώς τα καταφέρνουν; Οι παγκόσμιες ισορροπίες σήμερα, πιο εύθραυστες, πιο ευάλωτες απ’ ό, τι πριν από μόλις δέκα χρόνια. Οι υπερεθνικοί θεσμοί δεν λειτούργησαν κι όλο κι αποδυναμώνονται. Η βιομηχανία όπλων όλο και ενισχύεται με πανίσχυρα νέα όπλα που σε περίπτωση μη ελέγχου θα μπορούσαν να προκαλέσουν τραγικά απρόβλεπτα αποτελέσματα. Η ψηφιακή νανοτεχνολογία και οι κυβερνοπόλεμοι δίνουν στους “τρελαμένους “πεδίο δράσης εξ αποστάσεως. Η κυβερνο-βλακεία είναι πολύ απειλητική.
Πώς μπορεί κάποιος ν’ αντισταθεί σ’ αυτά; Δεν υπάρχει σίγουρη απάντηση. Όταν ο κυνικός Θρασύμαχος στην Πολιτεία του Πλάτωνα ή ο Καλλικλής στον επισης διάλογο του Γοργίας είπαν στον Σωκράτη ότι οι τύραννοι έχουν πάντα δίκιο μέσω της δύναμής τους ν’ αποφεύγουν τη σύλληψη, αυτός απάντησε φέρνοντας σ’ αντίθεση την ηθική της Δύναμης με την λογική της τρέλας των “δυνατών “.Εναντίον της εγωιστικής και μοναχικής εξουσίας ο Σωκράτης υποστηρίζει την απαίτηση δικαιοσύνης και την οργάνωση του κοινού αγαθού. Ο Σωκράτης εδώ μοιάζει αδύναμος μπροστά στη σημερινή πανάθλια παγκόσμια πολιτική πραγματικότητα όπως αδύναμοι έμοιαζαν οι Γκάντι και Μαντέλα. Όμως αυτή η αδυναμία στηρίζεται σε μια ηθική δύναμη, η οποία ,ενώ νομίζουμε ότι έχει ηττηθεί, εντούτοις εκεί που δεν το περιμένουμε ξεπετάγεται και νικά. Και οι πολιτικώς βλάκες τιμωρούνται.

Δημοσθένης Δαββέτας,
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός

Η ζωή μας με τα ρομπότ (Η Αξία 23.03.2017)

Η ζωή μας με τα ρομπότ 

Όλοι μας ήμασταν και είμαστε γοητευμένοι από την λειτουργία των ρομπότ. Στην καθαριότητα, στ’ αυτοκίνητα, στις συγκοινωνίες, τ’ αεροπλάνα, την ιατρική, ακόμα και την δικαιοσύνη, ο μηχανικός αυτοματισμός αυτών των «υπάρξεων-ρομπότ» είναι κάτι που, ενώ κάποτε φαινόταν γελοίο κι αργότερα επικίνδυνο, σήμερα είναι προφανές κι αναγκαίο. Ενώ κάποτε γινόταν λόγος γι απειλή του ελέγχου από τα ρομπότ, για τις μηχανές αυτές που ελέγχουν τη ζωή μας και εξαρτιόμαστε απ’ αυτές ή ακόμα γινόταν λόγος για μαζική απειλή εργασιακών θέσεων, σήμερα γίνεται αποδεκτό σε μεγάλο βαθμό ότι η εργασία τα επόμενα δέκα χρόνια θα’ χει σχεδόν σ’ όλα τα επίπεδα αυτοματοποιηθεί. Η μείωση των επαγγελμάτων είναι δεδομένη. Γιατί όμως αυτό το γεγονός να μη γίνει αιτία γένεσης νέων μορφών εργασίας που αφορούν ακριβώς την λειτουργία των αυτοματοποιημένων μηχανών; Η συνεχής εξέλιξη και καινοτομία ανοίγει νέα επαγγέλματα που ασχολούνται μεταξύ άλλων με το πώς θα λειτουργήσει ο κόσμος των μηχανών.
Η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και πολλών δραστηριοτήτων της ζωής μας θα’ χει ανάγκη νέους ειδικευμένους στην ρομποτοποιημένη πραγματικότητα. Η εκπαίδευση κι η απασχόληση πολλών νέων εργατών ρομποτικώς, αλλά και η γένεση πολλών καινούργιων θέσεων εργασίας κι επαγγελμάτων ,είναι πραγματικότητα. Γι αυτό και πρόσφατα ο καπιταλιστής Μπιλ Γκέιτς δεν δίστασε να μιλήσει για φορολόγηση των ρομπότ. Συμφώνησε μαζί του κι ο σοσιαλιστής υποψήφιος των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας Μπενουά Αμόν. Η «άνομη» συμφωνία ιδεών τους ( εκπροσωπος του κεφαλαίου ο πρωτος , σοσιαλιστης ο δευτερος ) αφορά την παραγόμενη υπεραξία, σύμφωνα με τον όρο που χρησιμοποίησε και ο Μαρξ στο έργο για το Κεφάλαιο, η οποία πρέπει να φορολογηθεί. Βέβαια, μια τέτοια πρόταση είναι νωρίς να γίνει πραγματικότητα. Διότι οι βιομηχανοποιημένες χώρες δεν έχουν ακόμα τεράστια παραγωγή ρομπότ. Για παράδειγμα, οι Η.Π.Α παράγουν περισσότερα, η Ιαπωνία λιγότερα, ακόμα λιγότερα η Γερμανία, η Γαλλία κ.τ.λ.
Η ιδέα όμως αυτή της φορολόγησης μας φανερώνει δύο αναπότρεπτους δρόμους: ο πρώτος είναι η άμεση κι επείγουσα ανάγκη καινοτομικού εκσυγχρονισμού της ζωής μας σε πρακτικά ζητήματα. Ο δεύτερος είναι να γίνει προσεκτικός χειρισμός αυτής της νέας βιομηχανικής επανάστασης (της νανοτεχνολογίας και των ρομπότ) έτσι ώστε η αντικατάσταση των παλαιών επαγγελμάτων από τα νεώτερα (τ’ αυτοματοποιημένα) να μην γίνει όπλο μαζικού πανικού και καταστροφής των πολιτών που θα υποχρεωθούν να χάσουν τη δουλειά τους από τα ρομπότ. Γι αυτό, καλή η φορολογία τους, αλλά μέχρι να φτάσουμε εκεί, ας προετοιμάσουμε τον κόσμο για την υποδοχή τους.

Δημοσθένης Δαββέτας,
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός

Συνέντευξη για την ποίηση της τέχνης στην εφημερίδα "Αλλαγή" (28.03.2017)

Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία με την κ. Λιανα Ζοζα ( συνεργάζομαι με την γκαλερί της) μ αφορμή την σημερινή παρουσίαση του ποιητικού μου βιβλίου “η απιστία των άστρων ” στην Πάτρα .

Liana Zoza with Demosthenes Davvetas and 5 others.

28 March at 11:07 ·

Με την ευκαιρία της σημερινής παρουσίασης της καινούριας ποιητικής συλλογής του Δημοσθένη Δαββέτα “Η απιστία των άστρων”, συνομιλήσαμε για την ποίηση της τέχνης στην εφημερίδα “Αλλαγή” (28.03.2017)

Η παρουσίαση, θα γίνει το βράδυ, 20.30, στο ΠΟΠ ΧΟΡΝ (Κολοκοτρώνη 65, Πάτρα).

Για το βιβλίο θα μιλήσει ο πρ. πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών Γιώργος Παναγιωτάκης.

Ποιήματα θα διαβάσει ο συγγραφέας.

Σε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο Anima Libri.

Ο "καλός" κι ο "κακός" λαϊκισμος (Ελεύθερος Τύπος 30.03.2107)

Ο “καλός” κι ο “κακός” λαϊκισμος 

Στην τρέχουσα πολιτική φρασεολογία ο «λαϊκισμός» είναι το μαύρο πρόβατο. Από δεξιά κι από αριστερά δε σταματάμε ν’ ακούμε αλληλοκατηγορίες των αντιπάλων με βάση τις λαϊκιστικές» αντιδράσεις. Εκ πρώτης όψεως ο λαϊκισμός κατηγορείται ότι κοιτά να ικανοποιήσει το πλήθος μέσω της εύκολης συγκίνησης κι όχι τον λαό μέσω της λογικής και της ανάγκης ενός πραγματικού προγράμματοςΕιδικά στη σημερινή παγκόσμια κι ελληνική πολιτική πραγματικότητα, ως λαϊκιστής κατηγορείται οποιοσδήποτε παίζει το παιχνίδι της άκρας δεξιάς η αριστεράς . Κι αν υπήρχε και μια άλλη χρήση του όρου που’ χει εφεύρει ο συστημικός λόγος για να προστατεύσει τα πολιτικοοικονομικά του συμφέροντα;
Ο Βίκτωρ Ουγκώ μας έμαθε να βρίσκουμε τη διαφορά μεταξύ λαού και όχλου. Κατά τον σπουδαίο αυτόν άντρα, το να’ σαι κοντά στον λαό και να’ σαι προϊόν του, να τον ακούς, να τον υπηρετείς και να συμπράττεις μαζί του, είναι αναγκαίο. Και τότε είσαι “λαϊκιστής” γιατί είσαι στην υπηρεσία του λαού. Το να ταυτίζεις αυτόν τον λαϊκισμό του Βίκτωρος Ουγκώ με εκείνον του όχλου είναι σα να κάνεις δύο ταυτόχρονα πράγματα: δεν θέλεις να ακούσεις ποια είναι τα αιτήματα του λαού και την ίδια στιγμή θέλεις να προστατεύσεις το σύστημα πολιτικο-οικονομικής διακυβέρνησης που ως τώρα σ’ εξυπηρετούσε για τα δικά σου συμφέροντα. Κι επειδή συνήθως αυτά τα της ελίτ δεν συγχρονίζονται, αλλά και διαφέρουν απ’ αυτά του λαού, χρησιμοποιείται ο όρος «λαϊκισμός» ως όργανο προστασίας των διοικούντων. Έτσι σήμερα το παγκοσμιοποιημένο σύστημα, με τους κατά τόπους εκπροσώπους του, αντί να προσπαθεί να καταλάβει ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα των πολιτών και να προσπαθήσει να τα λύσει, γυρίζει την πλάτη σ’ αυτά, προστατεύοντας τα δικά του χρηματοπιστωτικά συμφέροντα, χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων εργαλείων πολέμου και αυτό του «λαϊκισμού». Όποιος δεν είναι με το ως τώρα πλήρως αποτυχόν πολιτικά κι οικονομικά σύστημα είναι «λαϊκιστής». Όποιος μιλά για πατρίδα ή θρησκεία ή σύνορα ή κάνει κριτική στην ανεξέλεγκτη μετανάστευση είναι «λαϊκιστής». Δηλαδή, επικίνδυνος εχθρός.
Όπως και ο όρος «ισλαμοφοβία», έτσι και ο όρος «λαϊκισμός», ενώ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να προστατευτεί η πολιτεία κι ο πολίτης από τις ασύνειδες αντιδράσεις του όχλου, γίνονται όπλο των αποτυχημένων πολιτικοοικονομικών ελίτ εναντίον των συνειδητών αντιδράσεων του λαού και των πολιτών. Πρόκειται για πονηρή και στρατηγική τακτική που θέλει μέσα από την ηθική ενοχή να κρύψει τα πραγματικά προβλήματα της καθημερινής ζωής. Ο συστημικός κομφορμισμός που για χρόνια διοικεί τυραννικά τον κόσμο ηθελημένα κι έντεχνα ταυτίζει τον λαϊκισμό (σύμφωνα με τον διαχωρισμό του Βίκτωρος Ουγκώ) με τον ολοκληρωτισμό. Ταυτίζει τον «λαϊκισμό» με το αντίθετο της λογικής και της δημοκρατίας. Είναι καιρός να καταλάβει ο κόσμος ότι άλλο είναι ο «λαϊκισμός» ως νόμιμη έκφραση των αιτημάτων του λαού, άλλο είναι ο «λαϊκισμός» ως έκφραση του όχλου και των δημαγωγών και κυρίως άλλο είναι ο «λαϊκισμός» ως εργαλείο χρήσης της εξουσίας που θέλει να κρύψει τις πολυετείς πονηριές και παρανομίες της κατηγορώντας τους δικαίως διαμαρτυρόμενους ως «λαϊκιστές»

Δημοσθένης Δαββέτας,
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός

Η πολιτική και ο Μινώταυρος (Η Αξία 01.04.2017)

Η πολιτική και ο Μινώταυρος 

Ζούμε τον αγωνιώδη θάνατο της Πολιτικής; Είναι το βασικό ερώτημα που τίθεται πια άμεσα σ’ όλους τους ως τώρα πολιτικοποιημένους πολίτες. Φτάνει κάποιος να δει τις ευρωπαϊκές εκλογές και για παράδειγμα τις γαλλικές για να καταλάβει ότι πολλά πράγματα έχουν αλλάξει. Αυτό που άλλοτε ονομαζόταν πολιτικό κλίμα κι έδινε προτεραιότητα στον πολιτικό λόγο και τις αντιπαραθέσεις προγραμμάτων κι οραμάτων, τώρα μοιάζει περισσότερο μ’ έναν πόλεμο που στοχεύει στην καταστροφή του υποψηφίου ως πολιτικού-φυσικού προσώπου με χτυπήματα συνήθως κάτω από τη μέση και τα οποία δεν αφορούν τα ζητήματα που καίνε τους πολίτες στην καθημερινότητά τους. Στον πολιτικό πόλεμο τώρα «λαμβάνει μέρος» κι η δικαιοσύνη, η οποία μέχρι σήμερα θεωρητικά ήταν ουδέτερη. Στην Γαλλία που αναφέραμε ήδη, το «σκάνδαλο» Φιγιόν βγήκε λίγο μετά που ο τελευταίος εκλέχτηκε (ως έκπληξη) με μεγάλη πλειοψηφία υποψήφιος του κόμματος για τις προεδρικές εκλογές και λίγο πριν αυτές γίνουν. Κι επειδή αυτός αντέχει στις επιθέσεις, η σκανδαλολογία συνεχίζεται. Σταγόνα-σταγόνα ως τη μέρα των εκλογών, όλο και νέα «μικροσκάνδαλα» παρουσιάζονται. Θα μου πείτε: δεν είναι σωστό; Ναι, θα σας απαντήσω. Όμως, ο νόμος λέει ότι όσο η όποια πιθανή κατηγορία βρίσκεται σ’ ανακριτικό στάδιο, απαγορεύεται να βγαίνουν πληροφορίες προς τα έξω. Αυτό όμως γίνεται. Κι είναι παράνομο. Όσο ο Φιγιόν αντέχει και θα βελτιώνει τα ποσοστά του τόσο θα υπάρχουν διαρροές του φακέλου. Ποιος το υποκινεί; Οι υποψίες πέφτουν πάνω στην σοσιαλιστική κυβέρνηση και στις υπόγειες σχέσεις της με δικαστές. Άλλωστε ο ιδιος ο Φιγιον κατηγόρησε προσωπικά τον Φρανσουαζ Ολάντ για “κρατικό σκάνδαλο” θεωρώντας τον υπεύθυνο της παράνομης διακίνησης δικαστικών στοιχείων . Ο Φιγιον στηρίχτηκε στο βιβλίο τριών δημοσιογράφων που σε πρόσφατη προδημοσίευση τους υποστήριξαν την ύπαρξη ενός” σκοτεινού ” δωματίου στο προεδρικό Μέγαρο μ α’πευθειας σύνδεση με το υπουργείο εσωτερικων για ναχει ο Ολάντ προσωπικά πλήρη ενημέρωση των δικαστικών φακέλων των πολιτικών του αντιπάλων .
Δίπλα σ’ όλα αυτά έχουμε τους κανόνες του διαδικτύου: οι κατασκευασμένες πληροφορίες (fake news) είναι μέρος της στρατηγικής αποδυνάμωσης του αντιπάλου. Κανείς βέβαια δεν μπορεί να τις εξακριβώσει. Κι αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος παραπληροφόρησης και χειραγώγησης όπως έλεγε ο Ουμπέρτο Έκο. Πολλοί αναρωτιούνται αν πράγματι οι πολιτικοί αποφασίζουν ή πίσω απ’ αυτούς βρίσκονται τα κέντρα αποφάσεων: το χρηματοπιστωτικό σύστημα και τα παγκοσμιοποιημένα κέντρα. Αλλά κι όταν αυτοί μιλούν στο κοινό χρησιμοποιούν πια κυρίως γλώσσα συγκίνησης κι όχι ορθολογισμού που χρειάζεται κάποιο πολιτικό πρόγραμμα. Και σαν τέτοια που’ ναι εκ φύσεως η πολιτική γλώσσα του συναισθήματος, μπορεί και μεταβάλλεται σύμφωνα με τις περιστάσεις. Άλλα λέμε κι άλλα κάνουμε. Το ξέρουμε από την ελληνική πολιτική, το ξέρουμε από τον Ολάντ, αλλά και βλέπουμε να το εφαρμόζει ο Μακρόν, ο οποίος στο πρόσφατο ντιμπέιτ δε σταματούσε να μοιράζει φιλοφρονήσεις και να συμφωνει αρχικα μ’ολους πριν στην συνέχεια διαφοροποιηθεί διακριτικά ή θεσμικά.
Πολλοί θα πουν ότι έτσι είναι η σημερινή πραγματικότητα. Και θ’ απαντήσω: δυστυχώς. Γιατί το σοβαρό είναι πως η ανικανότητα, η αδυναμία, η διαφθορά και το ψέμα κυριαρχούν πολιτικά. Πρόκειται για μια επικίνδυνη εκ βαθέων αλλαγή: για την αντικατάσταση της πολιτικής τέχνης (κυβέρνηση πολιτικών υποκειμένων, με γνώση και συνείδηση) από ένα είδος μαριονετών και κλόουν, ένα είδος πολιτικών διασκεδαστών των μαζών όπου το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η επικοινωνιακή ή ναρκισσιστική τους εικόνα, η αντιπροσωπευτική συλλογικότητα, η δύναμη ενός ψεύτικου χαμόγελου κι η πονηριά λόγου και χειρονομιών. Ζητήματα σοβαρά όπως η κριση του πολυπολιτισμικού μοντέλου, η περιφερειακή κουλτούρα, το μεταναστευτικό ζήτημα, η τρομοκρατία, η ανεργία και ο σχεδιασμός του μέλλοντος, αντιμετωπίζονται στα γρήγορα δίχως πλάνο, με λίγες μόνο λέξεις, λες κι είναι επεισόδια μιας συντομης τηλεοπτικής σειράς. Η πραγματική πολιτική, αυτή που μας παρέδωσε ο Αριστοτέλης και που υπηρέτησαν μεγάλα ονόματα στην Ιστορία ως δυνάμεις του «Καλού» εναντίον του «Κακού», όλο και οδηγείται προς αγωνιώδη θάνατο. Η εύκολη συγκίνηση νικά τον ορθολογισμό. Ο λαϊκισμός χρησιμοποιεί την αμεσότητα στου συναισθήματος. Πώς θα βρούμε το νήμα της Αριάδνης για να γλιτώσουμε από τον Μινώταυρο της πολιτικής μετριότητας κι αθλιότητας τους παγκοσμιοποιημένου σήμερα;Να ένα βασικό ερώτημα που πρέπει ν ‘απαντηθεί !

Δημοσθένης Δαββέτας,
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός

Η «νίκη» της Λεπέν (Πρώτο Θέμα 02.04.2017)

Η «νίκη» της Λεπέν

Η λογική και τα μαθηματικά, η ως τώρα ιστορία ή ακόμη η εκλογική γεωγραφία, όπως την αναλύουν οι πιο σημαντικοί από τους ειδικούς αναλυτές, οδηγούν στην πεποίθηση ότι παρά τα όσα ακούγονται, η Μαρί Λεπέν δεν θα γίνει η επόμενη εκλεγμένη πρόεδρος των προσεχών γαλλικών εκλογών. Κανείς όμως δεν τολμά να στοιχηματίσει ανοιχτά. Κι αυτό γι αυτό όλοι οι εμπειρογνώμονες του πολιτικού κλίματος, σε κάθε έρευνά τους, νοιώθουν να μεγαλώνει ο θυμός, κάτι σαν «άντε να πάτε όλοι στον διάβολο», που εκφράζουν όλο και πιο ανοιχτά οι καθημερινοί πολίτες. Κυριαρχούνται από μια θυμωμένη, οργισμένη λύσσα εναντίον του συστήματος. Αν και πολλοί από τους εκλογείς γνωρίζουν το προβληματικό σενάριο και τις ιδέες του κόμματος της Λεπέν, αν και άλλοι επισης αρχίζουν να ενημερώνονται για πολλές από τις επικίνδυνες,κοινωνικής αναστάτωσης, προτάσεις της, εντούτοις είναι όλο και περισσότεροι καθημερινά που αποδέχονται το γεγονός ή αδιαφορούν με επιδεκτικό κυνισμό. Άλλωστε το Brexit κι ο Trump ως τώρα δεν προκάλεσαν καταστροφή, σκέφτονται πολλοί απ’ αυτούς. Οι εκλογικοί υποψήφιοι για την προεδρία θεωρούν δεδομένη τη νίκη της στον πρώτο γύρο και διαγωνίζονται για το ποιος θα’ ναι αντίπαλος στον δεύτερο γύρο.
Σ’ επίπεδο τακτικής, η στρατηγική των Μελανσόν, Χαμον, Μακρόν, Φιγιόν είναι ρεαλιστική. Γιατί οι ειδήσεις κι οι δημοσκοπήσεις (παρά την αμφισβήτησή τους)επιβεβαιώνουν τα παραπάνω. Προσπαθούν λοιπόν όλοι οι αντι-Λεπέν υποψήφιοι να κερδίσουν από τον πρώτο γύρο την «ωφέλιμη ψήφο» του ψηφοφόρου, παίρνοντας τη θέση του καλύτερου αντιπάλου της προέδρου του κόμματος του Εθνικού Μετώπου. Η προσπάθειά τους είναι να τοποθετηθούν πέρα από δεξιά ή αριστερή ιδεολογία και να’ ναι απλά αντι-Λεπέν. Όμως, αυτή η λογική, παρά το «ωφέλιμο» της λογικής της κρύβει κάτι αισχρό που βρομάει και είναι επικίνδυνο. Κι αυτό γιατί όλοι οι αντι-Λεπέν υποψήφιοι αλληλοκατηγορούνται ότι παίζει ο ένας ή ο άλλος το παιχνίδι του λεπενικού προγράμματος και τις θέσεις που ανακοινώνει. Προσπαθώντας να στηρίξουν τις θέσεις τους στον φόβο ,διαπιστώνουν ότι δεν λειτουργεί πια αυτό το κόλπο. Κι έτσι οδηγούμαστε σ’ επικίνδυνη κατάσταση γιατί μ’ αυτή την πολιτική τους συμπεριφορά όλο και περισσότερο ενισχύεται η Λεπέν. Μερικοί μάλιστα φτάνουν να πουν ότι η Λεπέν του 25% του πρώτου γύρου όπως πιθανολογείται θα φτάσει ως το 40% στον δεύτερο και θα χάσει. Άρα, το «σύστημα» θα νικήσει. Μα ως πού θα φτάσει η συστημική βλακεία και συμφεροντολογία; Εδώ ακριβώς βρίσκεται το επείγον του προβληματος: και να χάσει το κόμμα του Εθνικου Μετώπου , οι ιδέες του προχώρησαν. Κι όλο εγκαθίστανται , όλο και κερδίζουν έδαφος. Πότε θα το καταλάβουν οι «ευρωκράτες» των παχυλών μισθών για ν’ αλλάξουν τροπο πολιτικής σκέψης; Πότε θα’ ρθουν κάποιοι πιο ικανοί πολιτικά να τοος αντικαταστήσουν επιτέλους;

Δημοσθένης Δαββέτας,
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, ποιητής, εικαστικός