Ο Ναπολέων Βοναπάρτης , η Γαλλικη κι η Ελληνική του ταυτότητα.
Όντας πλεον στο τελευταίο αρθρο μου της σειράς που ανέπτυξα για τις ελληνικές ρίζες του Μ.Ναπολεοντα, εδω στον Ελεύθερο Ελεύθερο Τύπο, φτάνω στο ερωτημα που θέτουν εύκολα οι λογικοί αναγνώστες. Γιατί αφου υπάρχουν τόσες λογικές αποδείξεις οτι ο Μέγας Ναπολέων είχε ελληνικες ρίζες , ο ίδιος, όχι μόνο δεν το ανέφερε αλλα αντιθέτως όταν τα πράγματα γίνονταν σε κάποιες περιπτώσεις προφανή , φρόντιζε να προσπεράσει,τα οποία στοιχεία υπήρχαν, δίχως όμως ποτέ ν’ αρνηθεί επισήμως την υπαρξη τους. Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Ηθελε να δείξει στους Γάλλους πολίτες οτι ηταν πιο Γάλλος κι από τους Γάλλους. Το διαρκές πνευμα υποχρεωτικής μετανάστευσης που διαπερνούσε την οικογένεια του τον είχε κουράσει και του είχε δώσει το αισθημα οτι θα’πρεπε επιτέλους να ριζώσει κάπου που θα νοιώθει “σπιτι του*. Απο τους Στεφανοπουλους-Κομνηνους άκουγε, ειτε μέσω του πατέρα του είτε μεσω της οικογένειας του Πρίγκηπα Δημητριου-Κομνηνού, για το πόσα ειχαν τραβήξει απο τους Τουρκους , για την βίαιη ανάγκη να φύγουν απο την Μανη και να πανε στην Κορσική. Άκουγε επίσης το πόσο δύσκολες ηταν οι διαπραγματεύσεις των Μανιατών με τις αρχές της Γένοβας, για το διπλό και Μακιαβελικο παιχνίδι τους θέλοντας να χρησιμοποιήσουν τους Μανιάτες εναντίον των Κορσικανων και τους Κορσικανους εναντίον των Μανιατών. Και βέβαια ο ίδιος προσωπικά κι η οικογένεια του βιωσαν από κοντά την εξέγερση των Κορσικανων εναντιον των Γαλλων. Μάλιστα ο πατέρας του για να’χει υγιή την οικογένεια του στήριξε αρχικά την αντιγαλλικη εξέγερση του Κορσικανου ηγέτη Παολι πριν στην συνέχεια στηρίξει οριστικά τους Γάλλους. Οταν δε οι συνθήκες και η στρατιωτική ιδιοφυΐα του Ναπολεοντα τον εφεραν στην θέση του ηγέτη του Γαλλικού έθνους κι οι Γάλλοι πολίτες ορκιζονταν στο όνομα του έτοιμοι να δωσουν με τυφλό πάθος την ζωή τους για τον Αυτοκράτορα , έπρεπε με καθε τρόπο να ενσαρκώσει άριστα τον ηγέτη και πατέρα του νεου Γαλλικού έθνους που γεννηθηκε μετα την Γαλλική Επανάσταση. Δεν έπρεπε να υπάρχει η παραμικρή σκια για την γαλλικοτητα του Μεγάλου Ναπολέοντα.
Ας δούμε μερικά μόνο παραδείγματα ως ενίσχυση των προαναφερθέντων. Κατ’αρχήν ας δούμε πως δεν έβαζε μπροστά την Κορσικανη του καταγωγή ,αν και ήταν σ’ όλους γνωστό οτι γεννήθηκε και έζησε μεχρι τα εννέα με δεκα χρονια του στο Αιακιο της Κορσικης.
Οπως αναφερει η Αννα Κομνηνη κι η Δούκισσα Ντ’Αμπραντες, ο Ναπολεοντας πήγαινε πολλές φορές την εβδομάδα στο σπίτι της Πανωριας Στεφανοπουλου-Κομνηνου- Permon για να γευματισει ,να δειπνησει η και κάποιες φορές να κοιμηθεί ( αυτο ως φοιτητής στην στρατιωτική σχολή ecole militaire). Μια φορά λοιπόν ,η Πανωρια, (όπως άλλωστε συχνά έκανε) μιλησε στα Ιταλικά στον Βοναπάρτη. ( Η Πανωρια όπως κι η οικογενεια της μιλούσε ελληνικά, ιταλικά και γαλλικα καλα). Αυτος της έκανε παρατήρηση οτι δεν καταλάβαινε κι οτι είχε ξεχάσει τα ιταλικά . Της είπε δε με έμφαση ” άλλωστε είμαι Γάλλος “. Αυτο εξόργισε την Πανωρια που του είπε με συγκρατημένη αλλα αυθόρμητα οργισμένη ειρωνεία:” Ελάτε τώρα Ναπολέων. Μην γίνεστε γελοίος. Τι πάει να πει Γάλλος; Γεννηθήκατε σε μια Γαλλική επαρχία που ονομάζεται Κορσική. Μήπως σας αποκάλεσε κάποιος Κινέζο; ” Και δεικτικα συμπλήρωσε :” Ποιος δεν θα υπερηφανευοταν σήμερα να’ναι συμπατριώτης του Παολι;” θυμίζοντας του οτι η οικογένεια του αρχικά ήταν με την Κορσική επανάσταση. Τελείωσε δε την παρατήρηση της με το σκωπτικό σχόλιο:” Μου φαίνεται οτι οι τιμές που σας έχει απονείμει ως τωρα η Γαλλική Δημοκρατία σας έχουν ζαλίσει. “. 
Μια άλλη παλι φορά η Πανωρια του ζήτησε να βρει δουλειά σ’εναν Στεφανοπουλο απο την Κορσική. Ο Ναπολέων,διοικητής τοτε μεγάλος και τρανός του Παρισιού και τεράστιας ήδη φήμης, ολο και της έλεγε ναι. Όμως όλο και δεν έκανε ο,τι του ζητούσε. Ώσπου ενα μεσημέρι που ο Βοναπάρτης είχε παει σπίτι της να γευματισει ,η Πανωρια δεν αντεξε και του έβαλε τις φωνές. Αυτος αρκετά μαζεμένος της είπε:” Υπάρχουν θεσμοί πρέπει να τηρηθούν ” Τοτε ως κλασσική εκρηκτική Ελληνίδα αυτη τον έδιωξε από το σπίτι αρνούμενη να τον χαιρετήσει. Οταν δε ο υπασπιστης του επέστρεψε σε λίγο τρομαγμένος και παρακλητικα της ζήτησε να μην φύγουν έτσι θυμωμένοι μεταξύ τους, αυτή αρνήθηκε και δεν τον δέχτηκε.
Πάμε τωρα σ’οτι αφορά την ελληνική του πλευρά. Όταν οι δυο Στεφανοπουλοι ,ο Dimo κι ο Nicolo, μετά την επιστροφή τους απο την Μανη ( τους είχε στείλει ο Ναπολεοντας για να ερευνήσουν τις συνθήκες και τις προθέσεις των Μανιατών ως προς την Ελληνική επανασταση),εγραψαν τις ταξιδιωτικές τους εμπειρίες, σε ενα σημείο μιλούν για ενα δείπνο τους με τον Ναπολεοντα. Σε κάποια στιγμή αυτος συζητώντας με τον Dimo τον αποκαλεί στα ιταλικα “zio”(θειο). Αυτός ο διάλογος μεταφέρθηκε αυτούσιος στην πρωτη Έκδοση του βιβλίου ( γραμμένη Ιταλικά κι Ελληνικά)στην Αγγλια το 1800. Οταν το βιβλίο αυτο λίγο αργότερα μεταφράστηκε στα Γαλλικά ,υπο την αυστηρή επίβλεψη του Βοναπάρτη, το “zio” οπως κι άλλα αφαιρέθηκαν. Κι ακομη : Ο Ναπολεοντας ήταν ενήμερος του βιβλίου του Henin που μιλούσε για το καλομερος-Bonaparte. Ουδέποτε βγήκε να το διαψεύσει η να το αρνηθεί.Όταν δε τον ρωτούσαν απαντούσε ότι η καταγωγή του ξεκινά από τον ίδιο ως Γάλλο. Ανάλογα απάντησε Οταν τον ρώτησαν αν θα έκανε ενα πιο μεγαλοπρεπή ταφο στον πατέρα του. ” Αφήστε τον στην ησυχία του”.” Η καταγωγή της οικογένειας ξεκινά από εμένα “.
Κι ακομη : Στα απομνημονεύματα του που υπέγραψε ο Las Cases ,μιλώντας για τους Κομνηνους τους αποκαλεί βοσκούς που νομίζουν ότι είναι πρίγκιπες. Κι όμως ήξερε οτι λιγα Χρόνια πριν ο Λουδοβίκος ο 16ος ειχε ανακηρυξει τους Στεφανοπουλους κατευθείαν απογόνους των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου Κομνηνών κι ως εκ τούτου τους είχε δίπλα του ως πρίγκιπες. Αμφισβητουν βέβαια πολλοί την εντιμότητα των γραπτών του Las Cases. Κι αυτο γιατι ο στρατηγος Bertrand δυο χρόνια μετά στον δικό του διάλογο με τον Ναπολεοντα που δημοσίευσε αναφέρει ότι ο Βοναπάρτης ειχε μετανιώσει που είχε αμφισβητήσει τους Κομνηνούς με τους οποίους για Χρόνια απο παιδι ήταν μαζί. Το δικαιολόγησε ως εξής: ” Κακώς πίστεψα την μητέρα μου και τον ιερωμένο θείο μου που αμφισβητούσαν τους Στεφανοπουλους επειδη ηταν φτωχοί. Θα πρεπε να το χα ψάξει περισσότερο “. Λογια που δείχνουν οτι πάει κάπως να τα διορθώσει. Άλλωστε ηταν γραμμένο στα χαρτιά της στρατιωτικής σχολής οτι αυτος που εγγυήθηκε για να μπει ο Βοναπάρτης στην ecole militaire όπου έμπαιναν μονο ευγενείς, ηταν ο “κηδεμονας^ του ,οπως αναγράφεται επίσημα.πριγκιπας Δημητριος Στεφανόπουλος. Συνεπώς και ήξερε οτι είχαν αυτοκρατορική ρίζα οι Κομνηνοι και έκανε τα πάντα για να μην φαίνεται η Ελληνική του ρίζα από τον πατερα του. Όποιος μαλιστα διαβάσει τα απομνημονεύματα της Δουκισσης Λωρ Ντ’Αμπραντες, κόρης της Πανωριας, θα διαβάσει οτι αυτη ,θυμωμένη όταν διαβασε αυτό που είπε ο Ναπολεοντας για την οικογένεια της,αποφάσισε να σπάσει το μυστικό του Ναπολεοντα για τις ελληνικές του ριζες και να το δημοσιευσει,όπως ευθέως αναφέρει. Ο Βοναπάρτης ήθελε να φαίνεται τελείως Γάλλος, Ούτε καν Κορσικανος , γιατί ηταν το ινδαλμα ,ο “θεος” του Γαλλικού λαού.Τον ήθελαν μονο δικό τους και τους δόθηκε τελείως. Ηθελαν η επανασταση τους να’χει Γαλλο “πατερα” που θα ενσαρκωνε την νεα Γαλλική ταυτότητα μετά το περας της Βασιλείας. Ο λαός μόνο τον στήριζε κι οχι η Γαλλική ελίτ που τον φοβόταν και τον αντιπαθούσε. Αυτο βεβαια δεν τον εμπόδισε να ομολογήσει στο memorial οτι κακώς άκουσε το διευθυντήριο και δεν ενήργησε πρώτα για να επαναστατήσουν οι Έλληνες. Συμπληρώνοντας οτι, οποιος απελευθέρωνε την Ελλαδα θα κυβερνούσε την χώρα δίπλα στκν Πλάτωνα, τον Σωκράτη, τον Αριστοτέλη. Τους δε Μανιάτες τους αποκαλούσε πάντοτε Σπαρτιάτες ,γνήσιους απογόνους κατευθείαν των Σπαρτιατών ,σύμφωνα με τα λόγια του. Παρότι σπουδαίος Γαλλος Υπήρξε ταυτόχρονα κι ένας μεγάλος ” Ελληνας” και ως προς την ρίζα του αλλά κυρίως ως προς την φοβερή Ελληνική του παιδεία και το Ελληνικο του πνευμα. Ηταν βαθύτατα Ελληνικά καλλιεργημενος κι είχε βαθιά Ελληνική πολιτιστική συνειδηση ,οπως φαίνεται αναμφισβήτητα απο τα γραπτά και τις επιστολές του.
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός ,γεωπολιτιστικος αναλυτής.
Βιβλιογραφία: Απομνημονεύματα Δουκισσης Ντ’Αμπραντες, Ταξιδι στην Μανη των Δημο και Νικολο Στεφανοπουλου, απομνημονεύματα του στρατηγού Μπερτραντ., Απομνημονεύματα του Μ.Ναπολεοντα, Η ιστορια του Καργκεσε της Αννας Κομνηνης .
