Η εποποιία των Στεφανοπουλων – Κομνηνων.Μερος τρίτο. Ο διωγμος συνεχίζεται:Απο την Παομια στο Καργεζε.
Όπως ήδη είδαμε στο προηγούμενο άρθρο μου (Σάββατο 30/1/21 στον Ελ. Τύπο), απο το τέλος ήδη του πρώτου χρόνου (1677) της άφιξης τους στην Παομια της Κορσικης ,οι Μανιάτες οικοδόμησαν μια πραγματική νεα πολη απο τα συντριμια της που προυπήρχαν. Ωραία σπιτια, εκκλησίες,μοναστηρι,οργανωμένη διοίκηση,ολα μπήκαν σε τάξη, ενώ η αγροτοπαρσγωγη ηταν θαυμάσια. Το δε δεύτερο χρόνο ( 1678) υπήρχαν υλικα κερδη που έδιναν ασφάλεια στην Ελληνική αποικία.
Αυτη η εντυπωσιακή τους επιτυχία έγινε αμέσως αντικείμενο ζήλειας,που γρηγορα μετατραπηκε σε φθονο και απο τις αρχές της Γένοβας και απο τους ντόπιους Κορσικανους.Οι Γενοβεζοι αλλά κι ο διοικητής Buti προσωπικά, ήθελαν να καρπωθούν ωφελη απο αυτην την Μανιατικη νοικοκυροσυνη. Η Γένοβα γιατί ήξερε ότι οι Έλληνες ήταν υποχρεωμενοι στην εξουσία της ,( τους θεωρούσε υποχειρια της) και ο διοικητής Buti γιατί όπως αποδείχτηκε ηταν ανεντιμος και πίστευε ότι οι εξόριστοι Μανιάτες εξ ανάγκης θα δέχονταν καθε διαταγή του. Οι δε Κορσικανοι γιατί,οταν είδαν την άνθιση και καρποφορία της Παομια, θυμήθηκαν ότι ήταν δικα τους τα εδάφη της.
Ο αρχικός έτσι ενθουσιασμος των Ελλήνων κατι σαν η χρυσή ηλικία της εκεί ζωής τους , άρχισε σταδιακά να μεταβάλλεται σε αμυντικη εσωστρέφεια επιβίωσης. Καταλαβαίναν ότι δεν θα μπορούσαν να υπολογίζουν παρα μονο στον εαυτο τους πλέον.
Θ’αναφερω δυο χαρακτηριστικά γεγονότα, μεταξύ τόσων άλλων, που συνέβαλλαν στην ριζική αλλαγή στάσης και ψυχολογίας των Μανιατών.
Το πρωτο γεγονός ήταν η επικινδυνη εκδήλωση της εχθρότητας των Κορσικανων. Ήδη ολο τον χρόνο του 1678 υπήρχαν συνεχεις διαμάχες κι αψιμαχίες μεταξύ των Ελλήνων και των ντόπιων. Στις 3 Απριλίου του 1679 ,ενα Σάββατο, 4 Μανιατες εστάλησαν απο τον επίσκοπο Παρθενιο στην περιοχή Sagone για να βρουν δάφνες ώστε να στολίσουν την επόμενη την Εκκλησία τους που γιόρταζε. Στον δρόμο συνάντησαν δυο οπλισμένους Κορσικανους. Ο πρωτος απο τους Έλληνες είχε ήδη προπορευτει απο τους άλλους. Οι Κορσικανοι τον είχαν δει που πέρασε όπως ειδαν και τους υπόλοιπους που ακολουθούσαν. Αυτοί οι τελευταίοι κοντοστάθηκαν μόλις είδαν οπλα. ” Προχωρήστε προχωρήστε” είπαν στους Μανιάτες. Συμπληρωνοντας ” είμαστε Χριστιανοί οπως εσεις και δεν θέλουμε να σας κάνουμε κακο.”. Οι άοπλοι Έλληνες αν και δύσπιστοι αφού προβληματίστηκαν λίγο στην συνέχεια προχώρησαν. Αμέσως τοτε οι Κορσικανοι τους πυροβόλησαν πισώπλατα κι αφού τραυμάτισαν τον ενα στο χέρι, μετα έτρεξαν και κρύφτηκαν στο δασος. Οταν όμως είδαν να επιστρέφει ο προπορευθης Έλληνας με τις δάφνες τον πυροβόλησαν και τον σκότωσαν. Ηταν ενας νεος 23 ετών. Το γεγονός αυτο εξόργισε τους Μανιάτες κι όπως έγραψε ο Apostoli Stephanopoli ,αν δεν βρουν δικαιοσύνη απο τις αρχές θ’αρχιζαν κι οι ίδιοι την αυτοδικία κατι που κάνεις δεν ήξερε που θα εβγαζε. Επειδή όμως δεν ήρθε εγκαιρα η δικαιοσύνη που περίμεναν, εκτός του θάρρους, της εξυπνάδας και της υπομονής τους οπλιστηκανν πλέον κι αυτοί με την σειρά τους.. Με το παραμικρό στο εξής ένοπλες αψιμαχίες και συγκρούσεις με τους Κορσικανους ήταν στο επίκεντρο της καθημερινότητας τους. 
Το δεύτερο γεγονός δείγμα του ποιος ήταν ο κυβερνήτης Buti ,ηταν το εξής. Εκτός του ότι ζητούσε ολο και περισσότερα χρήματα απο τους Έλληνες κλεβοντας την ευμάρεια τους επίσης εφτασε σε παρανομίες όπως η εξής παρακατω.
Μια πλούσια Ελληνίδα χηρα είχε δανείσει χρήματα σε συμπατριώτες της εκεί της αποικίας με την συμφωνία να της επιστρέψουν το δάνειο σε χρήματα και σε σιτάρι. Ο Buti αφου πηρε βίαια το σιτάρι το έβαλε σε ενα σακκο . Κατηγόρησε την χηρα οτι κάνει εμπόριο δίχως την άδεια του και δεν της επέστρεψε ποτε το σιτάρι. Τέτοιου είδους περιστατικά ολο πλήθαιναν κι οι κατηγορίες εναντίον του διεφθαρμένου κυβερνήτη μεγάλωναν. Ο επίσκοπος Παρθενιος δεν σταματούσε να γραφει επιστολές διαμαρτυρίας στις αρχές της Γένοβας. Μετα απο καιρο και πολλές αποδεδειγμένες κατηγορίες η Γένοβα επειδή ένοιωθε ότι η κατάσταση στην Κορσική μεταξύ Ελλήνων και Κορσικανων αλλά και μεταξύ ολων και του κυβερνήτη Buti , ηταν εκρηκτική, αποφάσισε να τον αλλάξει. Έπρεπε να βρεθεί μια στοιχειώδης κοινωνική ισορροπία. Έτσι έβαλε στην θέση του εναν νεο κυβερνήτη τον Bogliano. Οι πρώτες ενδείξεις αλλά κι η συνέχεια ήταν θετικες. Μετα απο τρια χρόνια δολοφονιών,κλοπών και συγκρούσεων.η κατάσταση καπως ηρέμησε. Όμως η χρυσή ηλικία,η ηλικια της αθωότητας των Ελλήνων αποίκων είχε τελειώσει. Στην θέση της πλέον υπηρχαν τα τραύματα, σωματικα και ψυχικά, οι απώλειες ανθρωπίνων ζώων και βέβαια η τεράστια πλέον στο εξής δυσπιστία των Μανιατών και για τις αρχές της Γένοβας και για τους ντόπιους. Η Ειρήνη υπήρχε αλλά όπως θα δούμε ηταν εύθραυστη.
Οι Κορσικανοι μισούσαν και τους Μανιάτες και τις αρχές της Γένοβας. Ηταν έτοιμοι να ξεσηκωθούν ανα πάσα στιγμή. Κι οσο η πολιτική των Γενοβεζων ήταν “διαιρει και βασίλευε ήταν παντα οι Έλληνες που δεχόντουσαν με το παραμικρό τις αντιδράσεις μίσους των Κορσικανων. Τον τέταρτο χρονο της εκεί παραμονές τους δηλαδή το 1680, ξανάρχισαν οι εχθροπραξίες και οσο έβλεπαν ολες οι πλευρές οτι η Παομια των αποίκων ευημερούσε τόσο εξοργίζονταν. Οι αρχές της Γένοβας θέλησαν ν’αλλαξουν πολλούς απο τους κανονες της οργάνωσης της αποικιας ώστε να την αποδυναμώσουν.. Εφτασε μάλιστα ενας ιερωμένος εντεταλμένος της Γένοβας ο Oderisio να πείσει τις Γενοβεζικες αρχές να χάσουν την εμπιστοσύνη τους στον επίσκοπο Παρθενιο, λέγοντας τους ότι παρα τις συμφωνίες συνεχίζει ν’ασκει διακριτικα και κάποιες φορές κρυφα τα ορθοδοξα τελετουργικά.
Αυτη η θλιβερή κατάσταση συνεχίστηκε για 52 περίπου χρόνια. Απο το 1676 ως το 1728. Το μισος των Κορσικανων εναντίον των ικανών Ελλήνων αλλά κι εναντίον της Γένοβας παρέμεινε αμείωτο. Το 1728 ξεσπασε η επανάσταση της Κορσικης ,καλά οργανωμένη και προετοιμασμένη, εναντίον των Γενοβεζων. Η κεντρικη εξουσία στην περιοχή αμφισβητείται με όπλα και αιμα. Πως θα μπορούσε ν’αντεξει η μικρή Παομια η οποία θεωρείτο απο τους Κορσικανους προστατευόμενη της Γενοβας, αυτην την κατασταση; Πολιορκημένοι, κατεστραμμένοι , εξαθλιωμένοι απο τις εναντίον τους εχθροπραξίες, οι ηρωικοί Έλληνες για μια ακόμη φορά βρίσκονται αντιμέτωποι με υπαρξιακό κίνδυνο. Δεν μπορούσαν αλλο ν’αντεξουν .Αφού λοιπόν προστάτευσαν τα γυναικόπαιδα έμειναν μπροστα οι άνδρες κι έδωσαν σκληρη μαχη με τους Κορσικανους. Εκαναν ενα ειδος εξοδου οπως οι Ελληνες στο Μεσσολογγι αργοτερα. Παρα τις απώλειες εφτασαν στο Αιακιο καταφέρνοντας να κρατήσουν μαζί τους την λυπη του εκ νέου διωγμου, την πίστη τους ,την ελληνική τους παράδοση και τις παλιές εικόνες που είχαν φέρει απο την Μανη. Εκεί οι κάτοικοι του Αιακειου, που ηταν ακόμη υπο την κυριαρχία της Γένοβας, τους υποδέχτηκαν φιλικά. Και τους επέτρεψαν μαλιστα να χτίσουν μια εκκλησία, που ακόμα μέχρι σήμερα διατηρείται με το ίδιο όνομα ” η εκκλησία των Ελληνων”.
Όμως η εμπιστοσύνη τους πλέον προς τους Γενοβεζους έχει χαθεί τελείως. Οι Έλληνες στο Αισκειο νοιώθουν ξένοι. Δεν μπορούν να ζήσουν όλοι μαζί και να χτίσουν ξανα την δικια τους πατρίδα. Ούτε ζήτησαν κατι τέτοιο. Λυπημένοι κι αναγκασμένοι να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα ζουν περιμένοντας. Ώσπου η Κορσική εγινε Γαλλικη . Και το 1774 οχι μακρια απο την Παομια θα χτίσουν μια νεα πολη το Cargese ( τις Καρυες στα ελληνικα). Η πολύ αυτη ως σήμερα άνθει . Αναπτύχθηκε γρηγορα οικονομικα και κοινωνικα κι έβγαλε σπουδαίους πολιτικούς άνδρες της σύγχρονης Κορσικης ζωής. Πανω απ’όλα ομως είναι η ζωντανή απόδειξη ότι οι Έλληνες παρα τα όσα πέρασαν κατάφεραν τελικά να χτίσουν την νεα τους πατρίδα δίχως ποτε κανεις να τους πειράξει στην συνεχεια. Ως σήμερα τα ονόματα και πολυ συχνα η γλώσσα αλλά και ελληνόφωνες θρησκευτικες τελετες παρα τα χρόνια παραμένουν αναλλοίωτα. Οι Μανιάτες άντεξαν χαρις επίσης την δημοκρατική και φιλικη στάση των Γάλλων.
Στο Αιακειο ήταν κι η οικογένεια Βοναπάρτη εκείνο το χρονικό διάστημα. Τοτε γεννήθηκε κι ο Μέγας Ναπολεων. Ποιες οι ρίζες αυτές της οικογενειας; Ποια η σχέση τους με την οικογενεια των Στεφανοπουλων – Κομνηνων ,εκ των οποίων ο πριγκηπας Δημητριος ήταν κι ο κηδεμόνας του Ναπολεοντα οταν σπούδαζε απο τα 15 του χρόνια στην σχολή Ευελπίδων στο Παρισι; Τα στοιχεία αυτά θα τα δούμε πιο διεξοδικα στο άρθρο μου του επόμενου Σαββάτου.
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός ,γεωπολιτιστικος αναλυτής.
Βιβλιογραφια: 1. Αρχεία της Γένοβας. 2. Επιστολές Apostoli Stephanopoli. 3. Anne Comnene .Η μικρή ιστορία του Cargese .