Η αποφαση της Ευρώπης, μια φιλοσοφία. (Ελεύθερος Τύπος 06.08.2020)

Η απόφαση της Ευρώπης, μια φιλοσοφία. 
Πολλοί μιλούν για ιστορική συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης την Τρίτη 21 Ιουλίου στις Βρυξέλλες. Οι περισσότεροι χειροκροτούν,μιλώντας για δύσκολη απόφαση, επίπονη,συμπληρώνοντας ότι,ο,τι γίνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι προϊόν πόνου και σκληρών συμβιβασμών. Δεν έχουν άδικο. Άλλωστε στην συγκεκριμένη περίπτωση φάνηκε κι από τους εσωτερικούς συσχετισμούς δυνάμεων και τάσεων που έστω και δύσκολα ισορροπησαν.
Η αφορμή της συμφωνίας ήταν οι θλιβερές οικονομικές συνεπείς που υπέστησαν τα κράτη κι οι πολίτες τους λόγω του covid 19. Το δε αποτέλεσμα το χειροκρότησαν όλοι υψώνοντας το χερι και κραυγάζοντας, ” πήραμε τόσα δισεκατομμύρια.,τόσα….Τόσα….”. Σύμφωνοι δεν λέω το χρηματικό ποσό σε μια οικονομική κρίση είναι μια μορφή, έστω κι άμεσα, οικονομικού φαρμάκου. Δεν είναι όμως η οριστική θεραπεία.
Το’χω ξαναπεί και θα το ξαναλέω, οι οικονομολατρες που κυβερνούν αυτήν την στιγμή παγκοσμίως κι ειδικά στις μεγάλες χώρες, δείχνουν πόσο κολλημένοι είναι στον Μαρξ ,και στην αντιληψη του οτι όλα είναι χρηματικά κι οικονομικά. Ακόμη κι η γεωπολιτική προσεγγίζεται μόνο μέσα από χρηματοπιστωτικές παραμέτρους. Όλοι βιάζονται να επαναφέρουν στην ζωή την εκ της πράξεως αποτυχημένη θέση του Φουκουγιαμα περί του τέλους της Ιστορίας και συμπληρώνω εγώ, την παντοδυναμία της νέας θρησκείας: της σύγχρονης τεχνολογίας.
Τα πράγματα βέβαια όπως έχουμε βιώσει δεν είναι έτσι. Καμμία Ιστορια δεν είναι νεκρή και καμμία γεωπολιτική δεν εξαντλείται στην γεωοικονομια. Το αποδεικνύει, ο Ερντογκάν η η Κινα , το Ιράν η κι άλλες χώρες ,όπου η γεωπολιτική η η οικονομία προσαρμόζεται στα πλαίσια γεωιστορικων και γεωπολιτισμικων επιδιώξεων.
Που βρίσκεται λοιπόν το ενδιαφέρον αυτής της πρόσφατης Ευρωπαϊκής απόφασης;
Βρίσκεται στην ισορροπία που επετεύχθη μέσα από υποχωρήσεις που συνέθεσαν ακριβώς οικονομικό, πολιτισμικό και ιστορικό στοιχείο.
Οι βόρειες χώρες ( κατω-χωρες,Αυστρία,Ράνια,Σουηδία και Φινλανδία) οι οποίες ήταν πάντα δύσπιστες ως “εχθρικες” ,απέναντι στις νότιες χώρες για ,οικονομικούς λόγους ( το αρνητικό παράδειγμα της Ελλάδας και το ναυάγιο της πριν 10 χρονια), ξεπέρασαν τον φόβο για τους ” καλοπερασσκηδες ” νοτιους ,( Ιστορικό και πολιτισμικό κλισέ) και αποδέχτηκαν την συμφωνία, πετυχαίνοντας μείωση των επιχορηγήσεων μέσα από δάνεια που θα πληρωθούν.
Οι Ουγγαρία και Σουηδία, υπαναχωρησαν στην απειλή τους ότι θα πρόβαλαν βέτο στην ενδεχομενη απόφαση , ότι, θα υπήρχε τιμωρία για οποίο κρατος-μελος δεν εφάρμοζε το κράτος δικαίου.
Επίσης δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει για το πώς θα ξεχρεωθουν τα χρήματα, η ακόμη για το αν θα υπάρξουν καινούργιοι τρόποι που ενισχύσουν το μπάτζετ των 27 χωρων-μελων της ΕΕ.
Κι εδώ βρίσκεται το κεντρικό σημείο της ενδιαφέρουσας απόφασης.
Μπροστά στην απειλή “διαλυσης” της Ευρώπης, μια απειλή που δυνάμωσε η κρίση covid 19, ο Μακρον κι η Μερκελ, αψηφώντας τις γκρίνιες και τις διαμαρτυρίες στο εσωτερικό των κρατών τους ,που φώναζαν ότι η συμφωνία αυτή ήταν σε βάρος των χωρών τους, συμφώνησαν.
Και η συμφωνία τους δεν ήταν μόνο οικονομική όπως οι οικονομολατρες κραυγάζουν. Είναι και πολιτισμική. Γιατί είναι ένα ακόμη βήμα προς το ζητούμενο της αλληλεγγύης των “δυνατών” βορειων χωρών με τις νότιες τις “αδυναμες”. Γιατι ειναι ενα ακομη βημα προς μια κοινη ευρωπαικη ταυτοτητα. Γιατι ειναι μια απαντηση στο Μπρεξιτ ,οτι η Ευρωπη αντιδρα συσφιγγοντας τις σχεσεις των μεταξυ της χωρων-μελων. Γιατι η Μέρκελ κι η χώρα της έστω κι οριακά, υποχρεώθηκαν ν’αφαιρεσουν λίγο η για μερικούς ελάχιστο, από τον εθνικό τους εγωισμό που τους είχε ως τώρα μετατρέψει στους κυρίως προνομιούχους, κάθε ως τώρα οικονομικής ευρωπαϊκής κρίσης, προκαλώντας αντιδράσεις κι εθνικιστικά ξυπνηματα σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη.
Η απόφαση αυτή πέρα από οικονομική, είναι φιλοσοφική, πολιτισμική.
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης ,ποιητής,εικαστικό