Τραμπ και Ιράν:ο άλλος “ψυχρός” πόλεμος.
Παρακολουθώντας τις συνεχείς αλλαγές της Αμερικής σε σχέση με την πολιτική της στο Ιράν, μοιάζει σαν να εγκατέλειψε αυτή κάθε διπλωματικό διάλογο με το καθεστώς των μουλάδων . Ενώ όλοι περίμεναν η πυρηνική συμφωνία στις 14 Ιουλίου του 2015 να οδηγήσει στην επανέναρξη των διπλωματικών σχέσεων ΗΠΑ – Τεχερανης, ο Ντόναλντ Τραμπ ακύρωσε μονομερως την συμφωνία ( είχε υπογραψει με τα 5 μέλη του συμβουλίου ασφαλείας συν της Γερμανία και το Ιράν).Ο αμερικανός προεδρος δεν έμεινε μόνο εκεί . Κατηγορώντας τον Ομπάμα για κακή συμφωνία,απείλησε όλες τις δυτικές επιχειρήσεις που θ’αγοραζαν πετρέλαιο από την Περσική χώρα χτίζοντας έτσι ένα μπλόκο εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Ο Αμερικανος υπουργός εξωτερικών Μάικ Πομπεο πρόσφατα μιλώντας στην Καλιφορνια απεκάλεσε την ιρανική κυβέρνηση “μαφία”. Κι ανακοίνωσε το άνοιγμα ενός τηλεοπτικού μέσου στα Περσικά χρηματοδοτούμενου από την Αμερικανική κυβέρνηση. Κάτι που μας θυμίζει δράσεις όπως αυτές του ψυχρού πολέμου με την ΕΣΣΔ.
Τι σημαίνει αυτό ; Μήπως οι ΗΠΑ “αποφάσισαν” την πολιτική αλλαγή του συστήματος στο Ιράν; Μήπως είναι και πάλι μια από τις συνήθεις τακτικές του Τραμπ να μπλοφάρει η να πιέζει ψυχολογικά πριν καταλήξει σε μια νέα συμφωνία που θα μοιάζει μ’αυτην της Βορειας Κορεας;
Αν συμβαίνει το δεύτερο θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Ιραν δεν είναι στην ίδια θέση με την Β. Κορέα. Γιατί αυτη έχει πολύ καλές σχέσεις με την Κινα την οποία οι ΗΠΑ θεωρούν υπ’αριθμον ένα οικονομικό τους εχθρό. Και οποιαδήποτε αποδοχή αποπυρηνικοποίησης της θα γίνει με σοβαρά ανταλλάγματα από την Ουάσιγκτον . Επίσης υπάρχει και η Ρωσική στήριξη στην Β.Κορεα.
Το Ιραν όμως βρίσκεται σε διαφορετική κατάσταση πιο αδύναμη . Η Ιρανική νεολαία δουλεμένη με δυτικά πρότυπα και το Ίντερνετ δείχνει ν’αντιδρα έντονα στην κυβέρνηση των μουλάδων. Αλλά και σ’επιπεδο εξωτερικής πολιτικής η Ρωσσια προτιμά το Ισραηλ με το οποίο έχει ιστορικούς πολιτισμικούς δεσμούς , δεσμους καρδιας ,παρότι σε καποιους περιπτώσεις όπως στην περίπτωση της Συριας, Μόσχα και Τεχερανη συνεργάστηκαν για να σώσουν τον Άσαντ. Άλλωστε η συνεχής παρουσία Ισραηλινων αξιωματούχων κι αντιστρόφως στις χώρες τους για γεωπολιτικά ζητήματα, επιβεβαιώνει και στην πράξη την Ρωσοισραηλινη Φιλια. Αλλά και οι στρατιωτικές συμμαχίες τους στην Μέση Ανατολή που επιβεβαιώνονται με μια ρωσική ουδετερότητα σ’ισραηλινες επιθέσεις σ’ιρανικες βάσεις σε Συριακες περιοχές επισης το επαληθεύουν. Κι ακόμη: η Ρωσσια φαίνεται να μην ενθαρρύνει τον Σιιτικό άξονα που θα πηγαίνει από Τεχερανη ως την Μεσογειο μιας και δεν θέλει να κόψει τις σχέσεις της με τους ανα τον κόσμο ισχυρούς διεθνώς Σουνιτες. Στηλιτεύοντας συχνά την φιλο ιρανική Λιβανική οργάνωση Χετζμπολα και τους Ιρανούς συμβούλους της,ο προεδρος Πουτιν συχνά κάλεσε “όλες τις ξένες δυνάμεις ” να εγκαταλείψουν το Συριακό έδαφος.
Από την πλευρά του ο Ιρανός προεδρος ,απείλησε ν’απαντησει στην οικονομική επίθεση της Αμερικής με το να κλείσει το πέρασμα του Ορμουζ, από το οποίο περνά το 30% της διακίνησης πετρελαίου. Αν κάνει κάτι τέτοιο τότε αυτό ισοδυναμεί με πράξη πολέμου. Και δεν θα μείνει αναπάντητη . Το Ναυτικο του Ιράν δεν είναι τόσο ισχυρό για να τα βάλει με το Αμερικανικο . Η δήλωση λοιπόν του Ιρανου προέδρου, όντας περισσότερο για εσωτερική κατανάλωση,έδωσε μια ακόμη αφορμή στους Αμερικανούς που ψάχνουν το παραμικρό ώστε να συνεχίσουν αυτό το πολεμικό κλίμα που ξεκίνησαν. Ας μην ξεχνάμε , με την ως τώρα διακυβέρνηση του , ότι ο Τραμπ θωρακιζει την εξωτερική του πολιτική με βάση τα κέρδη που θαχει σε σχέση με την εσωτερική του εικόνα. Λέει ότι δεν θέλει πόλεμο με Ιραν αλλά οποιαδήποτε εντύπωση νίκης εναντίον των μουλάδων ξέρει ότι θα ενίσχυε αποφασιστικά την θέση του για τις ενδιάμεσες βουλευτικές εκλογές που έρχονται. Όπως είχε συμβεί το 1982 όπου η νίκη της Θάτσερ στα νησιά Μαλουίν εναντιον της Αργεντινικης δικτατορίας ενίσχυσε την εσωτερική της εικόνα στην Μ. Βρετανία. Αναμένουμε λοιπόν στην γεωπολιτική σκακιέρα μ’ενδιαφερον τις επερχόμενες εξελίξεις .
Δημοσθένης Δαββετας
Καθηγητης φιλοσοφίας της Τέχνης , ποιητής, εικαστικός.