Η επιστροφή της Ρωσίας
Ήταν εκεί γύρω στο 2009, όπου στον παγκόσμιο τύπο υπήρχε η εντύπωση πως η Ρωσία ήταν πια εκτός παιχνιδιού, αφήνοντας τον κύριο ρόλο στις ΗΠΑ. Επτά χρόνια αργότερα η εντύπωση αυτή έχει αλλάξει κι η Ρωσία έχει επανέλθει στην παγκόσμια πολιτιστική σκακιέρα ως εξίσου βασικός παίχτης με την Αμερική. Σήμερα μάλιστα αυτό εντυπωσιάζει και ανησυχεί την Δύση. Πού οφείλεται η «επιστροφή» της Ρωσίας, η οποία κατάφερε να ξεπεράσει την οικονομική κρίση και ταυτόχρονα να’ χει μια αξιοζήλευτη ικανότητα πολιτικής παρουσίας;
Η εξωτερική της πολιτική είναι οργανωμένη γύρω από το σύστημα Πούτιν. Αυτός ο τελευταίος κατάφερε να συνδυάσει μία στρατηγική ρίσκου και ιδεολογικής διαύγειας. Μέσα από το συριακό ζήτημα βάζει τη Ρωσία στο κέντρο του πολιτικού παιχνιδιού της Μέσης Ανατολής, καταφέρνει να ξεχαστεί το θέμα της Κριμαίας και της προβληματικά δημοκρατικής του διακυβέρνησης, παραμένει υποστηρικτής της οικονομίας της αγοράς και στηρίζει την οικονομική πολιτική και τον εκσυγχρονισμό της στον «ειδικό ρόλο» που της έχουν αποδώσει οι παγκόσμιες δυνάμεις, καταφέρνοντας να μεταβάλλει σταδιακά την δυσπιστία των Ευρωπαίων πολιτικών σε ανάγκη συνεργασίας με τη Ρωσία χάρη στην γεωπολιτική της ιδιαιτερότητα.
Ταυτόχρονα όμως, το σύστημα αυτό πάσχει ακριβώς γιατί είναι δομημένο γύρω από τον Ρώσο πρόεδρο. Η ασφάλεια του κράτους είναι συγχρονισμένη με την προσωπική του ασφάλεια. Αδιαμφισβήτητος αρχηγός και βαθύτατα έμπειρος παίχτης της διεθνούς σκηνής, ο Βλαδίμηρος Πούτιν ενσαρκώνει σε τέτοιο σημείο την Ρωσία, που έχει περάσει στους συμπολίτες του την αντίληψη ότι δεν μπορεί να υπάρξει το μέλλον της χώρας δίχως αυτόν. Σύμφωνα με την ανάλυση των Ρώσων, το υπάρχον διεθνές σύστημα γέρνει προς τον αυταρχισμό και πάει να επηρεάσει καθοριστικά τις δημοκρατικές δυνάμεις. Απέναντι σ’ αυτήν την κατάσταση, το Κεμλίνο προσπαθεί να συνδυάσει οικονομικά και στρατιωτικά μέτρα, αλλά και μέτρα ανάγκης.
Έτσι, τρέχοντας γρήγορα, ο Πούτιν πέτυχε ουσιαστικά ως τώρα αποτελέσματα με Συρία, Τουρκία, Ιράν και Ισραήλ. Στην Ευρώπη ευνοείται έμμεσα από το Brexit και τις αντιθέσεις στο Διατλαντικό Σύμφωνο. Η μεταναστευτική κρίση ενθαρρύνει την πολιτική άνοδο δυνάμεων ιδεολογικά συγγενών του. Αυτή η γενικότερη στάση του Ρώσου προέδρου απολαμβάνει και της ευρείας στήριξης της λαϊκής γνώμης. Το αφήγημα των «δίκαιων πολέμων» τρέφει την λαϊκότητα του Πούτιν, ο οποίος την χρησιμοποιεί παίζοντας ταυτόχρονα με μια μαχητικότητα ριζωμένη στο κοινωνικό σώμα.
Γι αυτό και τα 16 χρόνια που προεδρεύει έφτιαξε ένα στράτευμα ισχυρό που εύκολα παρεμβαίνει εκτός χώρας. Η ισχυροποίηση της Ρωσίας θα αυξηθεί τουλάχιστον ως το 2018 που είναι οι προεδρικές εκλογές και η χώρα θα υποδεχτεί το παγκόσμιο ποδοσφαιρικό κύπελλο. Στην ενδυνάμωση των αμερικανοκινεζικών σχέσεων, απαντά με την ενδυνάμωση των δικών της σχέσεων με τη Μέση Ανατολή. Θα’ θελε να συνδιοικήσει τον κόσμο με Ουάσινγκτον και Πεκίνο. Αλλά ακόμη δεν το’ χει καταφέρει. Μια νίκη του Τραμπ θα την βοηθούσε συμβολικά. Όσα δεν μπόρεσε να πάρει από την Κίνα ή την Ινδία, τα παίρνει χάρη στα γεγονότα της Συρίας. Ο Πούτινπαραμένει ισχυρός. Ως πότε; Η Κίνα δε μοιάζει εύκολη περίπτωση συμμαχίας. Ο χρόνος θα δείξει.
Καθηγητής φιλοσοφίας της τέχνης-Εικαστικός-Συγγραφέας-Ποιητής-Γεωπολιτιστικός Αναλυτής
