Οικολογία και Καινοτομία. (Ελεύθερος Τύπος 23.08.2023)


Οικολογία και Καινοτομία.



Οι τόσες φωτιές καθημερινά και η οικολογική καταστροφή με ωθούν σε μια σειρά σκέψεις. Το λάθος που σήμερα γίνεται είναι ως προς την σχέση οικολογίας και περιβάλλοντος. Βέβαια αμέσως θ'αναρωτηθειτε: μα δεν είναι το ίδιο πραγμα; Η οικολογία δεν γεννήθηκε για την προστασία του περιβάλλοντος;
Αρχικά ναι. Όμως...
Το κίνημα των πράσινων που γεννήθηκε τέλος δεκαετίας του '70 στην Γερμανία κατ'εξοχην με πρωταγωνιστή τον μεγάλο εικαστικό Joseph Beuys γεννήθηκε ως αντίδραση απέναντι σε έναν ξέφρενο ακραιο καπιταλισμό Αμερικανικής εισαγωγής, που δεν πρόσεχε ειδικά στην Γερμανία τότε, λίγα χρόνια μετά τον καταστροφικό πόλεμο, το περιβάλλον και την αρνητική σημασία της προοδευτικής καταστροφής του.
Η δημιουργία του πρασίνου κινήματος γεννήθηκε παράλληλα με το κίνημα fluxus , ένα σημαντικό πολιτικό και καλλιτεχνικό κίνημα, που είχε στόχο την ολική σχέση πολιτικής, οικονομίας ,Τέχνης, περιβάλλοντος , κοινωνίας κλπ. Σκοπός αυτών των πολιτικο-καλλιτεχνικων τάσεων που οδήγησαν λίγο αργότερα στο κόμμα των πράσινων και στην διεθνή επιρροή του, ήταν να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στο περιβάλλον και την κοινωνική ανάπτυξη. Μέτρον αυτής της ισορροπίας ήταν ο άνθρωπος. Η θέση αυτού του τελευταίου έπρεπε να είναι στο πνεύμα της ισορροπημένης σχέσης Φύσης-περιβάλλοντος- καθημερινής ζωής.
Με τα χρόνια όμως κι ειδικά από τα χρόνια του '80 ως σήμερα , τα κόμματα των πράσινων σε όλη την Ευρώπη άρχισαν μετά από την φυσιολογική κριτική τους στάση απέναντι στην οικονομική ανάπτυξη, να εγκλωβιζονται σε έναν αντικαπιταλιστικο λόγο κάνοντας ένα στρατηγικό λαθος: ταυτισαν την καταστροφή η την απειλή αν θέλετε του περιβάλλοντος με την πρόοδο και την καινοτομία.
Κι όταν μπήκε η αριστερή ιδεολογική επιρροή στα πράσινα κόμματα τότε αυτά άρχισαν να συμπεριφερονται ως κομματική αντιπολίτευση αρνουμενη οτιδήποτε θετικό μπορούσε να προέλθει από μη-αριστερες προτάσεις για το περιβάλλον. Όμως το περιβαλλον είναι υπόθεση όλων των ανθρώπων ανεξάρτητα από ιδεολογικές η κομματικές διάφορες. Το περιβάλλον είναι η πρέπει να είναι στα ανθρώπινα μέτρα ,σ'αυτα των φυσικών και προοδευτικών αλλαγών καθότι φύση και πρόοδος μεταηυ αλλων είναι δομικά στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης.
Οποτε ας δεχτώ αρχικά πως ένας "κακός καπιταλιστης" στόχο έχει το με οποιοδήποτε τρόπο κέρδος αδιαφορώντας για τις περιβαντολογικες συνέπειες. Ας δεχτώ ότι συχνά στο όνομα της σύγχρονης τεχνολογικής εξέλιξης θυσιάζεται ο Φυσικός πνεύμονας. ( Άλλωστε οι καταστροφές δασών, η ρύπανση και τόσα άλλα κινούν πάντα υποψίες οικονομικών προθέσεων).
Όμως από την κριτική στάση απενατι στις " καπιταλιστικες" ακροτητες να φτάσουμε στην εκ των ουκ άνευ ( sine qua non) άρνηση της καινοτομίας, κάτι που τείνει να γίνει κανόνας σήμερα, αυτό είναι αντιπαραγωγικη και ύποπτη θέση. Δίχως την καινοτομία η ζωή δεν θαχε ευρυματικοτητα ,δεν θαχε χρησιμότητα και δεν θα υπήρχε πραγματική πρόοδος. Η ίδια η ανθρώπινη ζωή είναι από την αρχή της συνδεδεμένη με την καινοτομία και την Ανάπτυξη. Έτσι πέρασαν οι Άνθρωποι από τα διάφορα εξελικτικά τους στάδια πετυχαινοντας την καλυτέρευσή την ζωή τους πάρα τα τόσα και τόσα ακόμη προβλήματα. Θα χρειαστεί ν'απελευθερωσουμε το περιβάλλον από" οικολογικες" κομματικές επιρροές και να εργαστούμε όλοι σε μια πολιτική δομικης οικονομίας ,όπου οι επιχειρήσεις θα δρουν με βάση ένα περιβαντολογικο πρόγραμμα που ναι μεν θ'αντιλαμβανεται τους κινδύνους και τις απειλές, αλλά δεν θα γίνει εχθρός της καινοτομικής ευρυματικοτητας.
Κι αυτό δεν είναι ουτοπικό σχέδιο. Αντιθέτως είναι ρεαλιστικό. Γιατί αφορά την ζωή μας, αυτην των παιδιών μας των πολιτών. Το περιβάλλον κι η προστασία του είναι υπερκομματικα ,υπέρ ιδεολογικά ζητήματα ζωής.
Δημοσθένης Δαββετας, Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός, γεωπολιτιστικός αναλυτής.