Εντυπωσιασμενοι οι Ευρωπαίοι αλλά και παγκοσμίως οι χώρες παρατηρούν το τι συμβαίνει εδώ και καιρό στην Γαλλία,με διαδηλώσεις, καταστροφές,ληστείες κλπ, κι αναρωτιωνται "Τι συμβαίνει στην Γαλλία σημερα:". Κάποτε η χώρα αυτή ήταν για όλο τον κόσμο μια όαση πολιτισμού, πολιτικής, πολιτειακης συνείδησης. Ήταν για πολλή καιρό από την Γαλλική επανάσταση και μετά το χαρακτηριστικό ευρωπαϊκό παράδειγμα. Γιατί υπάρχει η σημερινή κατασταση;
Να λοιπόν, έχουμε μπροστά μας ένα κράτος που δεν μπορεί να παρέχει την στοιχειώδη ασφάλεια στους πολίτες του. Μπορεί κάποιος να κάψει σχολεία, να επιτεθεί με δολοφονική πρόθεση στο σπίτι ενός δημάρχου με αυτοκίνητο επίθεσης αυτοκτονίας, να βάλει φωτιά παντού και να μείνει ατιμώρητος.
Να ένα κράτος που έχει συσσωρευσει 3 δισεκατομμύρια ευρώ χρέος σε 40 χρόνια, δηλαδή όπου το χρέος είναι υψηλότερο από τις στρατιωτικές δαπάνες της χώρας.
Να ένα κράτος που τρέμει από τις ξαφνικές κι ευρηματικές επιθέσεις των dealers , των εμπόρων ναρκωτικών, όπως τρέμει αναμένοντας την βαθμολογία των Αμερικανικών οίκων αξιολόγησης. Ο Ντε γκωλ ο ιδρυτής της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας θα πρέπει να ουρλιάζει στον τάφο του.
Είναι λυπηρό αυτό που συμβαίνει στην Γαλλία την άλλοτε "Ευρωπαικη διοικητική πρωτευουσα" ,παρά το ότι είχε υποστεί δύο σκληρούς παγκόσμιους πολέμους στο έδαφος της μέσα σε 30 χρόνια. Τότε τα ξεπέρασε όλα γιατί είχε πάντα ισχυρά τα στοιχεία της πολιτειακός συνείδησης, του ενθουσιασμού,της αισιοδοξίας και της καινοτομίας.
Η Γαλλία των Ντεγκωλ, Πομπιντού, Ρέιμοντ Μπαρ, ήταν παράδειγμα για τους Ευρωπαίους γείτονες της. Η οικονομία της ήταν υπό έλεγχο και το κράτος πραγματοποιουσε μεγάλα βιομηχανικά πρότζεκτ. Τα πυρηνικά σχέδια, η σιδηροδρόμου γραμμή TGV, το minitel, προάγγελος της σημερινής διαδικτυακής ζωής, ήταν Γαλλικές ιδέες. Τα σχολεία πριν γίνουν χώρος δημαγωγίας εξέγερσης επιτηδειων πολιτικων πρόσφεραν μια δωρεάν εκπαίδευση και με ποιότητα που βοηθούσε στην κοινωνική άνοδο των νέων. Η στρατιωτική θητεία ,υποχρεωτική, συνάθροιση την νεολαία γύρω από την γαλλική σημαία κι ο όρος υπευθυνότητα είχε ένα νόημα.
Όταν οι Ευρωπαίοι συναντουσαν τότε Γάλλους τους αντιμετώπιζαν με θαυμασμό.
Επρόκειτο για μια χώρα με υψηλό βαθμό ποιότητας ζωής, η μόνη ευρωπαικη χώρα που είχε δική της πυρηνική ενέργεια και δική της ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, σύμμαχοι των Αμερικανών αλλά ποτέ υποτακτικοι τους.
Στην πολιτική οι ιδεολογικοι αντίπαλοι "δεξια-αριστερα" δομουσαν την κοινωνική ζωή. Όσο για πολιτικούς όπως οι Ντεγκωλ και Πομπιντού, όλοι γενικώς οι πολίτες ανεξαρτήτως ιδεολογικές κατεύθυνσης, είχαν καλά λόγια,λόγια σεβασμού ν'απευθυνουν ,ενώ το κρατικό κύρος τους το αποδεχοντουσαν οι Γάλλοι χωρίς να τους επιβληθεί με μέτρα φόβου. Να μην ξεχνάμε και τα έζησα προσωπικά τότε ως φοιτητής στο Παρίσι, το 1981 η εναλλαγή στην εξουσία με την άφιξη του Μιτεραν στο τιμόνι της χώρας, έγινε ειρηνικά δίχως αντιδημοκρατικες συμπεριφορές.
Να όμως που ακριβώς από τότε, με την κατοχή της εξουσίας από τους σοσιαλιστές, άρχισε η υποχωρηση του κρατικού και θεσμικού κύρους γιατί τα ταυτισαν "ιδεολογικα"με την δεξιά και δεν δέχτηκαν τον ουδέτερο θεσμικό τους ρόλο. Η ανεξελεγκτη αθρόα μετανάστευση, η αδιαφορία για την εκπαίδευση, η εμφάνιση της αριστεράς του χαβιαριου,la gauche caviar, (αριστεροί δηλαδή με πολλή βαθιά δεξιά τσεπη) που έδωσε βάρος στην ισχυροποίηση της ιδιωτικής παιδείας ( τα παιδιά των αριστερών υπουργών πήγαν ολα) αντί να αναδομησει την ήδη υπάρχουσα δημόσια, η εγκατάλειψη των άλλοτε εργατικών περιοχών ( με αποτέλεσμα σταδιακά να στραφούν προς την Λεπεν) , η αντιφατικοτητα του σοσιαλιστικου κόμματος το οποίο αντί να μικρύνει μεγάλωσε τις κοινωνικές και ταξικές διάφορες, όλα αυτά και τόσα άλλα πολλά ακόμη, τιμωρησαν και περιθωριοποιησαν τους χαμηλομισθους όπως και αυτούς που κατοικούσαν τα γαλλικά προάστια, ο ξύνονται έτσι την κοινωνική βία.
Η επιστροφή για λίγο στην εξουσία του συντηρητικού Σιράκ δεν άλλαξε πολύ την κατάσταση, ενώ η άνοδος στην προεδρία του Σαρκοζι ήταν η ταφόπλακα της Γαλλικής " προτασης" κι η απόλυτη υποταγή της στην νεα οικονομική και πολιτική πράξη πραγμάτων,την παγκοσμιοποιηση.
Μέσα στα τελευταία 40 χρόνια η Γαλλία άλλαξε τόσο ώστε τα γαλλικά προάστια ναναι άλλη χώρα κι άλλοι νόμοι, αναπτύσσονται μια παράλληλη κοινωνία, όπου η ριζοσπαστικοποιηση του ισλαμιστικου στοιχείου, το εμπόριο ναρκωτικών και η βία είναι η καθημερινή πραγματικότητα. Και βέβαια με μια τέτοια κατάσταση φαίνεται αστείο ο κ. Μακρόν να κάνει μαθήματα πολιτικής σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ δεν μπορεί να διορθώσει την δικιά του. Κανείς δεν χαίρεται με την γαλλική πραγματικότητα πάρα οι εχθροί μόνο της Γαλλίας και της Ευρώπης. Οι αληθινοί Ευρωπαίοι εύχονται γρήγορα η μεγάλη αυτή χώρα να ξαναβρεί τον εαυτό της και τις αξίες της.
Δημοσθένης Δαββετας καθηγητής φιλοσοφίας της Τέχνης ,ποιητής, εικαστικός, γεωπολιτιστικός αναλυτής.