Παύλος Μαρια Βοναπάρτης,η Ελλαδα και το φάντασμα του Ναπολέοντα.
Εδω και κάποιο χρονικού διάστημα με τον Γάλλο συγγραφέα Ερικ Σιμαρ συγγραφουμε ενα βιβλίο για τον Μ.Ναπολεοντα και τα περι της οικογένειας του ,μ’αφορμη το 2021 που συμπληρώνονται 200 χρόνια απο τον Θάνατο του.
Την προσοχή μου κέντρισε ενα πρόσωπο, που εντυπωσιάζει ακόμα οσους ασχολούνται με το θεμα, παρα την μικρή διάρκεια της ζωής του. Πρόκειται για τον Παύλο Μαρία Βοναπάρτη, το τρίτο παιδι του Λουσιεν Βοναπάρτη, αδελφου του Μεγα Ναπολέοντα. Όσοι βρεθούν απέναντι απο την Πύλο, στα νότια της Σφακτηρίας, στην βραχονησίδα Τσιχλι Μπαμπά η αλλοιως Φαναρι κι ανεβουν ως την κορυφή της τα 134 σκαλάκια , θα δουν την μαρμάρινη στήλη, ενα μνημείο του 1890 ,που η Γαλλική κυβέρνηση αφιέρωσε στους Γάλλους νεκρούς της ναυμαχία του Ναυαρίνου. Εκεί θάφτηκε ο Παύλος Μαρία Βοναπάρτης, αφου το νεκρο του σωμα , πρωτα ,μετα τον θάνατο του ,για μια τριετία οπως λέγεται,διατηρήθηκε πρόωρα σε βαρέλι με ρούμι στην μόνη Αχ. Νικολάου στις Σπέτσες.
Ο ανιψιός του Γάλλου αυτοκρατορίας 6 χρόνια μετα τον θάνατο του θείου του ,το 1827, παραβαίνοντας τις οδηγίες των γονιών του να σπουδάσει στο πανεπιστημιο της Μπολόνια που ειχε ηδη γραφτει ,πήγε κρυφα στην Ανκόνα και με ξένο όνομα ταξίδεψε με κατεύθυνση την Ελλάδα για να συμμετάσχει στον αγώνα της ανεξαρτησίας της εναντίον των Τούρκων.
Να ταν η συγγενική σχέση με τον Μ.Ναπολεοντα που τον ώθησε να συμμετάσχει ενεργά στο ανεκπλήρωτο όνειρο του θείου του γι’ απελευθερωση της Ελλάδας; Ας μην ξεχνάμε ότι ο Γάλλος αυτοκρατορίας υποστήριξε την ελληνική εξέγερση και όταν ήταν φυλακισμένος στο νησί της Αγίας Ελένης είχε εκμηστυρευτει σε μια πρωτη δημοσιευση των ‘απομνημονεύματα του πως ” οι Έλληνες περιμένουν τον απελευθερωτη τους”,εννοώντας προφανώς τον εαυτό του ,όπως η ως τοτε στρατηγική του είχε φανερώσει.
Να ταν παλι το ότι ο νεαρός ανιψιός του είχε ανήσυχο χαρακτήρα που διψούσε για ηρωικές περιπέτειες όπως πολλοί νέοι ρομαντικοί της εποχής του κι άνθρωποι του πνεύματος και του πολιτισμού ; Η ναταν καποια αντιθεση με τον πατέρα του Λουσιεν ,ο οποίος είχε μόνιμη διαφωνία με τον αδελφό του σε θέματα πολιτικής και μάλιστα είχε κατηγορηθεί ότι συμμετείχε σε πραξικόπημα εναντίον του; Ο,τι και να ταν η σημασία κι ο συμβολισμός εδω είναι ότι ένας Βοναπάρτης συνεχίζει να’ναι παρόν στον Ελληνικό αγωνία.
Ο Παύλος Μαρία αφού πρώτα εφτασε με το πλοίο στα Ιόνια νησιά στην συνέχεια ταξίδεψε προς το Ναύπλιο, την πρωτεύουσα των επαναστατημένων Ελλήνων. Εκεί τον υποδέχτηκε ο Άγγλος διοικητής του Ελληνικού στόλου, ο αμφιλεγόμενος Κοχραν ,τον οποίον όλοι τοτε υποπτεύονται ότι στην πραγματικότητα ενδιαφερόταν μονο για τα βρετανικά συμφέροντα και θακανε τα πάντα για να τα προστατεύσει. Αξιοσημειωτο ειναι να υπογραμισω εδω οτι στο παρελθον ο πατερας του νεαρου Παυλου Μαρια, ο Λουσιεν ,ειχε συλληφθει το 1809 κατ’εντολην του Κοχραν ,υστερα απο αιτημα του Μ. Ναπολεοντα και κρατηθηκε στην Αγγλια ,ως το 1θ14 ,για να μην ταξιδεψει στην Αμερικη.
Η είδηση ότι ένας Βοναπάρτης βρίσκεται σ’ελληνικα έδαφος έτοιμος να πολεμήσει για την Ελλάδα ξαναζωντάνεψε το φάντασμα του Μ. Ναπολέοντα για τους Αγγλους που έκαναν τα πάντα για να τον νικήσουν στρατιωτικά αλλά κι ως ιδέα που ακόμα ηταν ζωντανή έτοιμη να ζωντανεύει με την πρωτης ευκαιρία. . Ζωντανεψε ομως το φαντασμα του Γάλλου αυτοκρατορα και για τους Έλληνες.,οι οποίοι πάντοτε περίμεναν να ελευθερωθούν απο τον Μ.Ναπολεοντα, για την πιθανή του οποιου Μανιατικη καταγωγή είχαν γραφτεί πολλά κείμενα ως και ενθουσιώδη ποιήματα. ( Για το ζήτημα της Ελληνικής καταγωγής του Γάλλου αυτοκρατορίας θα επανέλθω στο άμεσο προσεχες μελλον με άρθρο μου βασισμένο σε έρευνες μας σε Γαλλία κι Ιταλία.).
Οταν ο Παύλος Μαρία Βοναπάρτης εφτασε στο Ναύπλιο, ενημερώθηκε απο τον Κοχραν οτι θα ενταχθεί στο πλήρωμα της φρεγάτας ” ΕΛΛΑΣ” ,την ναυαρχίδα του Ελληνικού στόλου.
Ο ίδιος, ο άκρως ενδιαφέρον νεαρος φοιτητης, έμοιαζε τόσο πολυ ,όπως όλοι ομολόγησαν στον σπουδαίο θειο του ,ώστε μαγνητιζε τα βλέμματα πάνω του και ξυπνούσε σε πολλούς την περιέργεια να τον γνωρίσουν και να τονισουν την μεγάλη συμβολικη παρουσία του στο πλευρό των επαναστατημένων Ελλήνων.
Οταν μετα απο ασκησεις ο ελληνικος στολος βρεθηκε στις Σπετσες ,ο νεαρος πριγκηπας ,θελησε να συναντήσει εναν απο τους πασίγνωστους Έλληνες, ήρωα ήδη της επανάστασης, τον σουλιώτη Νοτη Μποτσαρη που εμενε στην Τροιζηνα . Είχε ακούσει τόσα για τους Σουλιώτες, για το Ζάλογγο και για την ηρωίδα κόρη του Νοτη Μπότσαρη Λενω. Συναντηθηκαν και μίλησαν μεταξύ άλλων για τον σοβαρότατο τραυματισμό του Νοτη Μποτσαρη στην μαχη της Μονής Σελτσου ,οταν προσπαθησαν να διαφυγουν απο την ασφυκτική πίεση των δυνάμεων του Αλη πασα που τους ήθελε νεκρούς. Η κόρη του τον θεώρησε πεθαμένο ύστερα απο τα 4 βολια που δέχτηκε κι έφυγε να σωθεί μιας κι ο ίδιος ο πατέρας της λίγο πριν χάσει τις αισθήσεις του της είπε χαρακτηριστικά ” Η ταν η επι τας”, εννοώντας ,προτιμοτερο νεκρη παρα στα χέρια των Τούρκων. 
Η Λενω ήταν πασίγνωστη στην περιοχή για την γενναιότητα της ,για το ότι χειριζόταν όπλα και σπαθιά σαν 10 άντρες μαζί,παρα το ότι ήταν λιγότερο απο 20 χρόνων. Ταυτόχρονα όμως ήταν πασίγνωστη για την ομορφιά της ,για τα μπλε ματια και ξανθια μαλλια της. Ο Αλη Πασάς την είχε “επικηρυξει”. Είχε υποσχεθεί μεγαλη αμοιβή για όποιον την συνελαμβανε ζωντανά ετσι ώστε να την βάλει στο χαρέμι του. Κατι το οποίο κι η ίδια κι ο πατέρας της το ήξεραν κι είχαν ορκιστεί καλύτερα να πεθαίνουν παρα να πείσουν στα χέρια των Τουρκαλβανων Λιαπηδων ,όπως τους έλεγαν. Κι έτσι έγινε.
Όταν την κυνήγησαν να την πιάσουν οι Λιαπηδες σε μια ξερα που είχε καταφύγει στον ποταμό Αχελώο, αφου αρχικά σκότωσε τον πρωτο που την πλησίασε, στην συνέχεια πάλεψε με τον δεύτερο και μετα έπεσαν στα ορμητικά νερά του ποταμού οπου χάθηκαν κι οι δυο. Δεν έζησε. Όμως όλοι μιλούσαν για την γενναιότητα της και για το ότι δεν ατιμάστηκε απο τους Τουρκαλβανους Εγινε Δημοτικο τραγουδι. Κι ο πατέρας της που τελικά παρα τις αντίθετες προβλέψεις επέζησε ηταν περήφανος γι’αυτην.
Το ένοιωθε στα λόγια του ο Παύλος Μαρία Βοναπάρτης. Κι ο θαυμασμός του για τους Μποτσαραιους, τον Σουλιωτικο αγωνα και την Λενω μεγάλωσα ακόμη περισσότερο. Το φαντασμα του Μ. Ναπολέοντα ως επιθυμία απελευθέρωσης της Ελλάδας ήταν περισσότερο απο ποτε παρόν . Κατι που αισθάνθηκε κι ο Νότης Μπότσαρης, ο οποίος δεν δίστασε να του εκφράσει την επιθυμία να τον παντρέψει με μια όμορφη και γενναία κοπελλα απο την οικογένεια του.
Τέτοιο γεγονος ομως μπορούσε να περιμένει μιας και προτεραιότητα είχε ο αγώνας για την ανεξαρτησία εναντίον των Τούρκων.
Ο Παύλος Μαρία Βοναπάρτης επέστρεψε λοιπόν στο πλοιο ΕΛΛΑΣ.
Μεταξύ 25 Αυγούστου και 9 Σεπτεμβρίου, καθώς βρισκοταν πανω στο πλοιο, ο Παύλος Μαρία Βοναπάρτης καθάριζε τ’όπλο του. Και κατα πως επισημα τότε ανακοινώθηκε, τραυματίστηκε σοβαρά απο ατυχή χρήση του. Την επομένη πέθανε σε ηλικία μόλις 19 χρονών τόσο νεος οσο κι η Λενω Μπότσαρη που θαύμαζε.
Επρόκειτο γι’ατυχημα η επρόκειτο για δολοφονικά ενέργεια; Ο Κοχραν και οι Άγγλοι θέλησαν να εμποδίσουν το φαντασμα του Μεγάλου Ναπολέοντα να ζωντανεψει και να εμποδίσει τα σχέδια τους για έλεγχο της μεταεπαναστατικης Ελλαδας; Παντως ο θάνατος του Παύλου Μαρία Βοναπάρτη για τους Ελληνες τοτε ήταν ύποπτος. Οι φήμες μιλούσαν για αγγλικη δολοφονία. Και κυριολεκτικά και συμβολικά ο νεκρος νεαρος συμβόλιζε πολλά. Ο Αμερικανός φιλέλληνας Σαμουελ Χαου που δηλωσε οτι ηταν παρών στο περιστατικό ,δήλωσε επίσης ότι ο Κοχραν στο άκουσμα του θανάτου του Παύλου Μαρία Βοναπάρτη ” άρχισε να βηματιζει εις την καμπινα του κλαιων ως παιδιον”. Επρόκειτο για πραγματικά η κροκοδείλια δακρυα;
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης ,ποιητής,εικαστικός,γεωπολιτιστικος αναλυτής.