Η Δημοκρατία δεν εξάγεται. 
Ένα από τα μεγάλα λάθη της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής από το τέλος του δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου ως πρόσφατα, είναι ότι, παραφουσκωμενη εμπιστοσύνη η Αμερικη ,λόγω του ότι βγήκε νικήτρια από τον πολεμο.,συνεχιζε να παρεμβαινει στον πλανητη ως η εγγυηση της Δημοκρατιας . Τουλάχιστον αυτο ισχυριζόταν επισημως, αν και τιποτα δεν την εμποδισε νσ υποστηριξει τις στρατιωτικες κυβερνησεις ουκ ολιγων διαφορων αιμοσταγων δικτατορων.
Η δημιουργία του ΝΑΤΟ στηριζόταν στην ύπαρξη του Σοβιετικού εχθρού. Τώρα που δεν υπάρχει αυτός σε τι χρειάζεται η Ατλαντικη συμμαχια; Μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί ως ο στρατιωτικός βραχίονας του Δυτικού πολιτιστικού μεταπολεμικού μοντελου;
Μπορούμε ακόμη να ονειρευόμαστε την ύπαρξη ενός διεθνους συστήματος ,οπου η Δυση ως μια πολιτιστικη αυτοκρατορία, παραμένει το μοντέλο μιας πολιτιστικής πρωτοπορίας της ανθρωποτητας;
Ας το δούμε πιο κοντά.
Η μεταπολεμικη “Δημοκρατική “, μετα τον ψυχρο πολεμο παγκοσμιοποιηση , φανταζοταν εναν κοσμο οπου οι λαοι θα μετασχηματιζονταν σε πληθυσμους διεθνους ανταλλαγης. Θεωρήθηκε ότι οι οποίες πολιτιστικές διαφορές των λαών ήταν πια προϊστορία. Και έτσι είχε έρθει η ώρα ολ αυτά να ενωθούν και να γίνουν ενιαία. Πιστέψαμε ότι ήρθε η ώρα μιας ομογενούς ανθρωπότητας,όπου το δίκαιο κι η αγορά θα ξεπερνούσαν τα σύνορα. Ήταν η πορεία της ιστορίας ν’αυτοτελειωθει .
Αυτή η αντίληψη γέμισε αισιοδοξία την πρωτοπορία της ,τις ΗΠΑ, και μετά το τέλος του 2000, το 2003, η νεοσυντηρητικη ηγεσία της, εργαλειοποιησε την καταστροφή των δίδυμων πύργων . Και θελησε να κανει πραξη αυτην την θεωρια της παγκοσμιοποιημενης Δημοκρατιας, εξαγοντας την στο Ιρακ.
Ο Αμερικανος προεδρος Τζωρτζ Μπους κι οι συμβουλοι του ,ητσν πεπεισμενοι οτι, διωχνοντας απο την εξουσια τον Σανταμ Χουσειν και γκρεμίζοντας το σύστημα διακυβέρνησης του ,είχε έρθει η μεγάλη ώρα για το Δημοκρατικό ντόμινο που ονειρεύτηκαν και που πίστεψαν εφικτό.
Ποιο ήταν αυτό;
Φυτεύοντας ένα Δυτικού τύπου δημοκρατικό σύστημα στο Ιράκ, αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένα πολιτικό μοντελο ,το οποιο θα γινοταν παραδειγμα μιμησης συμπαρασυροντας ολες τις αλλες χωρες στην Μεση Ανατολη.
Επρόκειτο για μια παγκόσμια Δυτική θεωρία. Επιβάλλοντας μια Δυτικού τύπου διακυβέρνηση, οι ντόπιοι θα τους ακολουθούσαν κατενθουσιασμενοι.Κι αυτό γιατί η Δυτικού τύπου Δημοκρατία ήταν η μόνη αληθινη, η καλύτερη παγκοσμίως. Έπρεπε λοιπόν να επιβληθεί, ακόμη κι αν χρειαζόταν κάποια βοήθεια στρατιωτικής επέμβασης για την επιβολή αυτής της αλήθειας.
Μια τέτοια αντίληψη εκτός από αφελής, είναι κι επικίνδυνη γιατί στο όνομα της “Δημοκρατιας” διαπράχθηκαν πολλά εγκλήματα, σε σημείο να μιλάμε πια για συμπεριφορά που χαρακτηρίζεται ως Ύβρις της Δημοκρατιας.
Και βέβαια βλέπουμε και μια απαράδεκτη νεοσυντηρητικη Αμερικανική αντίληψη να θεωρεί τις διαφορετικές πιο παλιές κουλτούρες ως φολκλόρ και να μην τους δίνει το πολιτικό δικαίωμα έκφρασης και συμμετοχης διακυβέρνησης στην χωρα τους. Αυτη η ιδια η πολιτισμικη περιφρονηση οδηγησε την γαλλοβρετανικη ,” αμερικανικης εμπνευσεως” επεμβαση στην Λιβυη το 2011 που διαλυθηκε ως κράτος. Κι αντί για Δημοκρατία εγκαταστάθηκε εκεί το χάος κι η αναρχία.
Το αποτέλεσμα αυτής της νεοσυντηρητικη ανάλυσης ήταν από την αρχή ως το τέλος λάθος. Γιατί η Ανθρωπότητα δεν έχει παντού το ίδιο πρόσωπο. Κι αν δεχτούμε ότι υπάρχει μια Ανθρωπότητα τότε κάθε κουλτούρα την μεταφράζει με τον δικό της ιστορικό και πολιτιστικό τρόπο. Από την δυνατή Κίνα, ως την Ινδία, την Ρωσσια ,την Κεντρική Ευρώπη, πρέπει να δεχτούμε ότι η Ανθρωπότητα επανενωνετσι με την βαθιά της ποικιλομορφία.
Είναι καιρός να γίνει αντιληπτό απ’ όλους ότι κάθε λαός, έχει το δικό του φως κι Ιστορία. Και δομεί τους πολιτικούς του θεσμούς σύμφωνα με την γεωγραφία του, τον χαρακτήρα του,τα συμφέροντα του. Το φάντασμα ενός δια της βίας ενοποιημένου κόσμου αυτό το φάντασμα μιας δήθεν προόδου, περισσότερο αποδυναμώνει παρά ενδυναμώνει τους λαούς. Η Ευρώπη πρέπει ν’αποκολληθει από αυτήν την αντίληψη και να ξαναβρεί τις βαθιές, τις δικές της πολιτιστικές αξίες ώστε να ξαναγίνει ισχυρή και πρωτοπόρα.Ακόμη κι η Ευρώπη, βιώνοντας τα μεταναστευτικά κύματα αντιλαμβάνεται ότι αυτό το μοντέλο της ,έστω και με βία, εμφυτευμενης Δυτικής Δημοκρατίας, έχει ραγίσει και ξεπεραστεί, ως η μια και μοναδική πολιτική αλήθεια.
Δημοσθένης Δαββετας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης ,ποιητής,εικαστικός.