Μπόρις Τζονσον: μαλλον συντηρητικός παρα λαικιστης. (Ελεύθερος Τύπος 27.12.2019)

Μπόρις Τζονσον: μαλλον συντηρητικός παρα λαικιστης.

Η προσπάθεια της κρατούσας, μέσω των ΜΜΕ και της άρχουσας Βρετανικής κι Ευρωπαϊκής ελίτ, αντίληψη ,για πολύ καιρό καλλιεργούσε την εντύπωση η αν θέλετε την βεβαιότητα, ότι το Μπρεξιτ είχε ψηφιστεί από ανθρώπους ηλίθιους, γέρους, συνταξιούχους, χειραγωγισιμους λόγω της αμάθειας τους . Και κατά βάθος κάνεις πραγματικά δεν επιθυμούσε το Μπρεξιτ , οι πιο πολλοί ψηφοφόροι τοχαν μετανιώσει κι αν γινοταν ξανα δημοψηφισμα θαταν σαρωτικο υπερ της παραμονης της Βρετανίας στην Ευρωπαικη Ενωση.
Αυτη η υπεροπτικη ,πολιτιστικά ταξικη εξουσία , ενα μίγμα δεξιών κι αριστερών προνομιούχων, επεχείρησε τα πάντα για να δείξει ότι είχε δίκιο. Και στις βουλευτικές εκλογές και στις ευρωεκλογές και στο δημοψηφισμα οι Βρετανοί επιβεβαίωσαν όμως με την ψήφο τους το Μπρεξιτ. Ένα πανίσχυρο κι ακλόνητο μέτωπο λαικων ψηφοφόρων δηλωνει την αρνηση του στην Ευρωπη των τριαντα τελευταιων χρονων.
Ο Μπόρις Τζόνσον ενσάρκωσε αυτό το λαϊκό μέτωπο με το απλό του μήνυμα ” Get Brexit done”. Το ερώτημα δεν ήταν καν αν θα νικήσει αλλά ποιο θα ταν το επίπεδο της νίκης του. Και βέβαια αμέσως τίθετο και το άλλο ερωτημα: ενας φιλελευθερος ,οπως ο Τραμπ, Τζόνσον, θα μπορούσε ν’ απαντήσει στα ερωτήματα κοινωνικής και πολιτιστικης προστασίας που εβαζαν οι Βρετανοί; Αποδείχτηκε πως ναι . Τους έπεισε ότι μπορεί.
Συνδυάζοντας κοινωνικό και πολιτιστικο στοιχείο, πρότεινε έξοδο από την ΕΕ, μεγαλύτερη αυστηρότητα στα ποινικά αδικήματα, μεταρρύθμιση στο μεταναστευτικό, μεγαλύτερη έμφαση στην ασφάλεια, ισχυροποίηση της κρατικής προστατευτικοτητας, οπως πχ την αύξηση του νοσοκομιακου η αστυνομικού δυναμικού η επίσης την εκ νέου κρατικοποίηση των σιδηροδρόμων. Κι είναι αυτό ακριβώς το πνεύμα των προτάσεων του που τον καταξιώνει ως έναν πολιτικό συντηρητικό κι όχι λαϊκιστή. Γιατί κατάφερε να συνδυάσει κοινωνικό και ταυτοτικο στοιχείο, μέτρα φιλελεύθερα και προστατευτισμού. Κι αυτά με μια ξεκάθαρη βουληση: ν’ απαντήσει θετικά στην κοινωνική και πολιτιστική ανασφάλεια που νοιώθει η εργαζόμενη τάξη μέσα στο παγκοσμιοποιημένο σημερινό τοπίο. Η στρατηγική του ήταν συγκεκριμένη. Δεν ήθελε να μείνει μόνο στο ζήτημα ταυτότητας ( μιας και η ψήφος του Μπρεξιτ ήταν ξεκάθαρη σ’ αυτο), αλλά να μπει στα χωράφια της αριστεράς αναμιγνυοντας τα θέματα της οικονομίας και του πολιτισμού. Και τα καταφερε. Οι συντηρητικοι πετυχαν το καλυτερο εκλογικο τους αποτελεσμα στην περιφερειακη Αγγλια , στην επαρχια και στις αποβιομηχανοποιημενες μικροπολεις, όπου συγκεντρώνεται το εργαζόμενο στοιχείο.
Επίσης η επιτυχία του Τζόνσον οφείλεται στο ότι έπεισε κι ένα μέρος της άρχουσας ελίτ: βρήκε τρόπο να ενωσει τους οπαδούς του ” οπουδηποτε” με τους αντιπάλους τους του ” κάπου συγκεκριμενα”. Η πολιτιστική υπεροψία του Λονδίνου απέναντι στις περιφερειακές Βρετανικές ζώνες δέχτηκε ένα πλήγμα από την νίκη του Τζόνσον.
Ταυτόχρονα το εργατικό Κόμμα συνετρίβη γιατί ακριβώς εγκλωβίστηκε στην ιδεολογική και πολιτιστική υπεροψία των μεγαλουπόλεων.
Η πολιτική Νίκη του Τζόνσον είναι η νίκη του Βρετανικού κιτρινογιλεκισμου. Ο Βρετανός πολιτικός κατάλαβε γρήγορα ότι το πολιτικό τοπίο ανασυντιθεται . Η φιλοδοξία της Βρετανικής μεσαίας τάξης ήταν και είναι να ξεπεράσουν το παραδοσιακό δίπολο δεξια-αριστερα και να διεκδικήσουν πολιτιστική και κοινωνική δικαιοσύνη. Κι είναι αποφασισμένοι όσο ποτέ αν κρίνουμε από την αμετακίνητη απόφαση τους για το Μπρεξιτ. Τα λαϊκά στρώματα αρνούνται να πεθάνουν στην λογική της παγκοσμιοποίησης όπως αυτή είναι ως τώρα. Δηλαδή με τους πλούσιους να γίνονται πλουσιότεροι και τους φτωχούς να γίνονται φτωχότεροι και οικονομικά και κοινωνικοπολιτιστικα. Η λαϊκή κοινωνία νίκησε και η νίκη της θα παραμείνει για πάρα πολλά χρόνια. Θυμηθείτε με. Μένει πλέον στον Τζόνσον και την πολιτική του να βρει τρόπο ώστε τα λαϊκά στρώματα να βρουν την θέση τους στην έτοιμη γι’αλλαγες παγκοσμιοποίηση . Αλλιώς θα’ναι μια από τα ίδια με τις λαϊκές αντιδράσεις αμείλικτες. Από την Βρετανική εμπειρία και την Γαλλική εξέγερση Σήμερα είναι καλό να μάθουν κι οι ηγέτες της υπόλοιπης Ευρώπης.

Δημοσθένης Δαββετας
Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης. Ποιητής. Εικαστικός.