Η τρομοκρατία στο μυαλό .
Το πρώτο ερώτημα που έθεσαν οι πολιτες στην Γαλλία, την Ευρώπη και διεθνως , μόλις έμαθαν για την καταστροφή στην Παναγία των Παρισιων ήταν: επρόκειτο η όχι για τρομοκρατικό χτύπημα ; Ακόμη κι αν οι επίσημες αρχές αρνούνται μια τέτοια περίπτωση και μιλούν για εργατικό ατύχημα , ακόμη κι αν ο εισαγγελέας η ο Γάλλος Προεδρος Μακρον δείχνουν να θέλουν να κλείσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται μ’αμηχανη ταχύτητα τον φάκελο τρομοκρατία , δεν μοιάζει να Τοχουν καταφέρει . Κι αυτό γιατί η τρομοκρατία δεν είναι πια μια εξωτερική μόνο υπόθεση . Έχει πάρει εσωτερικές διαστάσεις στον κόσμο. Είναι η πρώτη αντίδραση μόλις μαθευτεί κάποιο μαζικό δολοφονικό χτύπημα η χτύπημα πολιτισμικοιστορικων μνημείων . Που παει να πει ότι ο φόβος την τρομοκρατίας έχει για τα καλά εγγραφεί στην πιο βαθιά ψυχολογία των πολιτών . Είναι σαν μια “αρρώστια” που ο κόσμος έχει μέσα του . Που δεν είναι απλά ένας εφιάλτης αλλά μια εφιαλτική πραγματικότητα. Άλλωστε η Παναγία των Παρισιων φέρει σημειολογικά όλα εκείνα τα στοιχεία που θα μπορούσαν να ξυπνήσουν την όρεξη των τρομοκρατών για καθοριστικό συμβολικό χτύπημα.
Είναι η ενσάρκωση της θρησκευτικής και πολιτισμικής μνήμης των Γαλλων αλλά και σε μεγάλο βαθμό της νεωτερικης Ευρώπης. Πρόκειται για τον ναό , κάτι σαν την “Αγία Σοφια “των Γαλλων . Αυτος χτίστηκε το 1163 από την ιερατική τάξη και τον Παπα , σε συνεργασία με τον βασιλιά Λουδοβίκο τον έβδομο και χρειάστηκε 110 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Χτίστηκε στο μικρό νησάκι του Saint Louis που το ενώνει μια μικρή γεφυρουλα με το ηπειρωτικό κομμάτι της χώρας . Γοτθικού ρυθμού, ήταν ένας ναός με καταπληκτικά γλυπτά και απίθανα μωσαϊκά . Η εσωτερική του δομή ήταν από ξύλο γι αυτό άλλωστε και πήρε εύκολα φωτιά δύσκολο να σβηστεί. Μέσα σ’αυτον τον ναό στέφθηκε κι ο Ναπολέων αυτοκράτορας . Με λίγα λόγια : ειχε βασικά στοιχεία εθνικής γαλλικής ιστορίας και πολιτισμικής μνήμης. Που σημαίνει : ιδανικός στόχος για τους τρομοκρατες. Ακόμη κι αν δεν μπορούσε η φωτιά να κάψει έτσι όπως εξελίχτηκε ανθρωπους , μπορούσε όμως να κάψει ένα σύμβολο. Κι είναι τα σύμβολα του Δυτικου Πολιτισμού που θέλουν να χτυπήσουν πι τρομοκράτες . Μπορεί να μην τα χτύπησαν σ’αυτη την περίπτωση ( σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις των αρχών ) όμως στην πραγματικότητα τα χτύπησαν γιατί κατάφεραν να εισάγουν την καταστροφή τους στο μυαλό και την ψυχή των πολιτών . Αυτοί οι τελευταίοι φοβήθηκαν παρότι δεν το έδειξαν με φωνές κι αλαλαγμούς . Το λένε οι πρώτες στατιστικές αλλά κι η εμπειρία όσων μίλησαν αμέσως μετά το χτύπημα με γείτονες η γνωστούς . Όταν ανα πάσα στιγμή απο το ασυνείδητο σου ξεπετιεται ο φόβος ” αποκαλυπτικών ” εικόνων και στιγμών , Παει να πει ότι ο φόβος αυτος είναι αληθινός γιατί γεννά ψυχολογία τρόμου ως ενδεχόμενη καθημερινή πραγματικότητα. Κι οσοι ζουν σ’ευρωπαικες πόλεις κι ειδικά στην Γαλλία μπορούν να καταλάβουν τι σημαίνει συλλογική φοβία κάτι σαν συλλογικό τραύμα η ψύχωση . Οι τρομοκράτες κατάφεραν να πετύχουν σε μεγάλο βαθμό τον άθλιο στόχο τους : να χαλάσουν την ηρεμία και την ψυχολογία των πολιτών. Κι όσες προσπάθειες και να κάνουν οι φανατικοί του ” πολιτικά ορθον” οι οποίοι αμέσως προσπαθούν να εφησυχάσουν τους πάντες και τα πάντα , δεν δείχνει ναχει αποτέλεσμα. Φτανει μια ξαφνική δυνατή κραυγή κάποιου νέου που αστειεύεται στο μετρο για να πανικοβληθούν όλοι οι επιβάτες και ναναι έτοιμοι ν’αρχισουν να τρέχουν δεξιά κι αριστερά. Ο πανικός είναι το όπλο των εχθρών της Δημοκρατίας και του πολιτισμού . Και θέλουν να τον επιβάλλουν . Τοχουν πετύχει εν μέρει. Από μας εξαρτάται η συνέχεια . Να μην υποκύψουμε . Να οπλιστούμε με εκπαίδευση και καλλιέργεια , με ενημέρωση και παιδεία για να τον αντιμετωπίσουμε . Ο αγώνας μας είναι δύσκολος και μακρύς . Αξίζει όμως τον κόπο . Στ’ονομα της ανθρωπότητας που πήρε τις βάσεις της από τον Ελληνικο πολιτισμό. Από την κλασσικη παιδεία και τα Ελληνικά γράμματα και Τέχνες.
Δημοσθένης Δαββετας
Καθηγητης Φιλοσοφίας της Τεχνης , ποιητής, εικαστικός.