Βολταίρος , Ρουσω και δικαίωμα λαού. (Ελεύθερος Τύπος 04.04.2019)

Πριν τον λόγο των ευαγγελιων και του μηνύματος του Χριστιανισμού είναι ο Όμηρος που βάζει τα θεμέλια του ασύλου και της φιλόξενης υποδοχής των ναυαγών . Το άσυλο είναι γέννημα του Ελληνικού Πολιτισμού και της Δημοκρατίας βγαλμενο από τις ιδέες και τα σπλάχνα αυτού του πολιτισμού . Κύριο όραμα του είναι η συνειδητή αυτογνωσιακη ενδυνάμωση του ατόμου -πολίτη έτσι ώστε να γίνει αρωγός μιας συλλογικότητας πολιτών , ενός λαϊκού προσώπου που θα βοηθήσει στην όλο και καλύτερη ποιότητα της Δημοκρστιας . Η αναζητούμενη αυτονομία του Πολίτη ισοδυναμεί με την Δημοκρατική λαϊκή αυτονομία αντίστοιχα . Το δικαίωμα ενός ξένου να τύχει ασύλου είναι σε σχέση με το δικαίωμα του λαού για την πορεία του . Όταν λοιπόν ο Πάπας καλεί τους πρόσφυγες στα πλαίσια της συμφωνιας του Μαρακές του ΟΗΕ , να νοιωσουν παντού σαν στο Σπιτι τους , όταν καλεί βροντοφωνάζοντας ν’ανοιξουν τα σύνορα και “κατά τρόπο κανονικό ” ( τα λόγια του κατά γράμμα) να μπορούν οι πρόσφυγες να μπαίνουν “όποτε θέλουν σ’οποιαδηποτε πόλη “, μιλώντας για ” φιλόξενες πόλεις ευαίσθητες στον διαπολιτισμο” τότε βάζει τις βάσεις ουσιαστικά της κατάργησης του ασύλου με την κλασσικη του έννοια. Ταυτίζει το άσυλο με το δικαίωμα μιας ελεύθερης μετανάστευσης. Ευλογεί τον πολυπολιτισμό ως ένα είδος Πολιτικής Θρησκείας όπως λέει κι ο Mathieu Bock-Côté στο ομότιτλο βιβλίο του. Αυτή η ιδέα κρύβει δυο μεγάλες καταστροφικές απειλές . Πρώτον στερεί από τους πρόσφυγες , πχ αυτούς της Αφρικής αλλά και του Μαγκρεμπ μεταξύ άλλων, να μείνουν και να εργαστούν στις χώρες τους . Να οικοδομήσουν την αναγκαία μεσαία ταξη των πατρίδων τους και να συμβάλουν έτσι στην καλυτέρευση της ζωής τους. Είναι προτιμότερο να εργάζονται για την ανοικοδόμηση της πατριδας τους παρά να πνίγονται μαζικά στην Μεσόγειο όντας θύματα κάποιων αδίστακτων εμπόρων διακίνησης προσφύγων η κάποιων ΜΚΟ που κάνουν περιουσία στην πλάτη αυτών των δυστυχισμένων .
Δεύτερον , η Ευρώπη αποσταθεροποιείται σαν ήπειρος οικονομικά ,πολιτισμικα και σε επίπεδο ταυτοτητας . Η Ευρώπη δεν ξέρει πως να χειριστεί το ευαίσθητο θέμα της ανεξέλεγκτα μαζικής μετανάστευσης και κλείνεται στον εαυτό της . Αντί ν’ανοιγεται στο διαφορετικό και στο πολιτισμικα ” άλλο” κι ” ανόμοιο” ,όπως δείχνουν τα πρόσφατες πολιτικά γεγονότα , όλο και φοβάται και γίνεται αφιλόξενη κι επιθετική στο ” ξένο”. Η ξενοφοβία βρίσκει τροφή εξ αιτίας αυτής της ανορθολογικής κι αντιπατριωτικης αντίληψης του γκρεμίσματος των συνόρων και των ταυτοτήτων. Κι οι ευρωεκλογές που έρχονται θα δείξουν τάσεις πολύ πιο διαφορετικες απ’αυτες που ως τώρα γνωρίζαμε. Το λαθος αυτής της επιβαλλόμενης βάναυσα κι αντιδημοκρατικά πολυπολιτισμικής πολιτικής θρησκείας είναι ότι δεν ακούει τις φωνές των λαών . Βαφτίζει κάθε αντίθετη φωνή ως λαϊκίστικη , την γεμίζει έτσι ενοχές και νομίζει ότι βρήκε την λύση . Κι όμως όχι δεν την βρήκε . Ξαναζούμε την ανελέητη σήμερα σύγκρουση Βολταίρου με Ρουσω . Ο πρώτος ήθελε τους λαούς με σκυμμένο το κεφάλι μπροστά στην εξουσία , ήθελε τον πολίτη να διασκεδάζει με πιστότητα την υποταγή του , ενώ ο δεύτερος ήθελε τον πολίτη και τον λαό στο έργο του ” κοινωνικό συμβόλαιο ” ν’αντιδρα , να παίρνει την Ζωη του στα χέρια του , ν’αναζητα την αυτονομία μέχρι του σημείου να ζει από το έργο του και να μην πληρώνει ακόμα και φορους. Δυο σπουδαίοι άνθρωποι δυο άκρως αντίθετες φιλοσοφίες . Η διαμάχη τους δεν τελείωσε . Σήμερα την βιώνουμε στα δικά μας σύγχρονα δεδομένα . Γιατί πάνω απ’ολα ,οποιος κάνει κριτική στην ανορθολογικα υποχρεωτική ανεθνικότητα ,δεν αρνείται το δικαίωμα ασύλου . Δεν αρνείται τον μετανάστη η τον ξένο . Άλλωστε η Ζωη η ίδια φτιάχνεται από τα διαφορετικά υλικά που διαλεκτικά συνεργούν και συμβιώνουν. Αρνείται αυτή την βίαιη αρνηση της πολιτισμικής μνήμης και ταυτοτητας , αυτή την καταστροφή της ιστορίας μέσα από την οικονομική εκμετάλλευση που επιβάλλει η αλόγιστη παγκοσμιοποίηση. Αρνείται να γίνει ένα εξειδικευμένο μετα-ανθρώπινο εργαλείο . Προτιμά να μείνει άνθρωπος , άνθρωπος του λαού , των αξιών ,των αρετών κι όχι εργαλείο και σύγχρονος δούλος μιας νέας χρηματοπιστωτικής ελίτ δυναστών.

Δημοσθένης Δαββετας
Καθηγητης Φιλοσοφίας της Τέχνης , Ποιητής, Εικαστικός.