ΓΑΙΑ εναντίον Ανθρώπου
Η σημασια του περιβάλλοντος στην αυτογνωσιακη ανθρώπινη εξέλιξη υπήρξε πάντα καθοριστική . Στην Κλαςςικη αρχαιότητα η σχέση Ανθρώπου -Φύσης ήταν συντροφική . Υπήρξαν μεταξύ τους συνεργοί και συνοδοιπόροι στην βελτίωση της πολιτισμικής συνείδησης. Το φυσικό φαινόμενο λειτούργησε ως καθρέφτης και ταυτόχρονα εργαλείο ανακάλυψης των πλουσίων κι αγνώστων ανθρωπίνων δυνατοτήτων.
Απο το τέλος όμως της Αναγέννησης με πρωταγωνιστή τον Καρτέσιο και πιο μετα τον Διαφωτισμό , η σχέση αυτή διαταράχτηκε μονόπλευρα. Ωθούμενος απο μια αφελή “θεολογική”πεποίθηση της επιστήμης , όπως έλεγε κι ο Νιτσε , ο Άνθρωπος, πίστεψε ότι, όχι μόνο μπορούσε ν’αλλαξει την Φύση, αλλα και να κυριαρχήσει πάνω της. Ειδικά την εποχή της βιομηχανικής νεωτερικοτητας ,ο νεωτερικος άνθρωπος , όντας βέβαιος ότι μπορούσε να γίνει κύριος της Ιστορίας αποσπώντας την απο την Φύση, μετατράπηκε σ’εχθρο του πλανητικού οικοσυστήματος με κίνδυνο μια μελλοντική οικοκτονια.Με περισσο λοιπόν θράσος άρχισε να εκμεταλλεύεται αχόρταγα ανανεώσιμες και μη-ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Συγκέντρωσε μαζικά ως έμπορικη εκμετάλλευση την γήινη αφαίμαξη του και την έβαλε στην υπηρεσία του οικονομικού κέρδους ,αδιαφορώντας για τον βιασμό της γης που διέπραττε . Οι Χθονιες όμως δυνάμεις δεν μπορούσαν να μείνουν δίχως απάντηση. Εκτός απο μια αυξημένη συχνότητα ακραίων καιρικών φαινομένων τα τελευταία χρονια, βιώνουμε την κλιματική αλλαγή και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Μετα απο μια περίοδο σταθερότητας δέκα χιλιάδων χρόνων , ζούμε σημερα την αρχή μιας γεωλογικής απορρύθμισης. Σε περιπτωςη που ο πλανήτης υπερθερμανθεί όπως επιστήμονες υπολογίζουν το 2100 κατα 4 βαθμούς Κελσίου , θα πρόκειται για μοναδικό κι αχαρτογράφητα επικίνδυνο φαινόμενο , εδώ και δεκαπέντε εκατομμύρια χρονια. Αλλα κι η σημερινή επιμήκυνση της βιοποικιλότητας με ρυθμό κατα δέκα ως εκατό φορές περισσότερο απο τον φυσικό , απειλεί μ’εξαφανιση 25% ως 50% των ζωντανών φυςικων ειδών. Η επικίνδυνη αυτή κατάσταση έρχεται αντιμέτωπη με το ίδιο το γήινο σύστημα. Βρισκόμαστε μπροστα σε μια νέα γεωλογική ηλικία. Οι χθόνιες δυνάμεις της ΓΑΙΑΣ αντιδρούν και θ’αντιδρασουν μελλοντικά ακόμη περισσότερο προκαλώντας έντονα κι επικίνδυνα κλιματικα φαινόμενα. Η βεβαιότητα κυριαρχίας του Ανθρωπου επι της Φύσης ήταν ενα είδος αυτοεξαπατησης. Καιρός να γίνει κατανοητό και να σταματήσει η αφελής περιπέτεια οικοφονιας της Φυςης. Γιατι θάναι ίσως αργά όταν νοιωςουμε τι σημαίνει ν’αγριευουν πραγματικά οι χθόνιες δυνάμεις της ΓΑΙΑΣ.
Δημοσθένης Δαββετας
Καθηγητης φιλοσοφίας τέχνης στο IESA Παρίσι, Ποιητης, εικαστικός.