Η ‘Αγκελα Μέρκελ κι η Ευρώπη
Η Γερμανία μόλις γιόρτασε τα εικοσιπέντε χρόνια από την πτώση του Βερολίνου. Μέσα σ’ ένα τέταρτο του αιώνα κατάφερε να πετύχει ισορροπημένα την επανένωση της, καταφέρνοντας να έχει πρωτοποριακή θέση στη παγκόσμια παραγωγή. Η Καγκελάριος της διανύει ήδη την τρίτη κοντά σειρά επανεκλογών της και παραμένει η πιο δημοφιλής ηγέτης στη χώρα της. Σε αντίθεση με την αρνητική κατάσταση που βρίσκεται η Γάλλια, η Αγγλία, η Ισπανία και η Ιταλία, η Γερμάνια παραμένει η πιο σταθερή χώρα της ευρωζώνης. Ο ρόλος της Μέρκελ είναι καθοριστικός σε αυτή τη πορεία της χώρας της. Όχι μόνο ελέγχει την πολιτική κατάσταση αλλά επίσης έχει μια μεγάλη ελευθερία κινήσεων στο να χειρίζεται τη κρίση του ευρώ αλλά και να βάζει τους ανθρώπους της σε θέσεις κλειδιά. Ο νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο πολωνός Ντόναλντ Τάσκ είναι δική της επιλογή. Αλλά και στην εκλογή του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο ρόλος της είναι καθοριστικός. Το κύρος και η κυριαρχία της Μέρκελ στην Ευρώπη είναι αναμφισβήτητη. Και αυτό φάνηκε και με τη περίπτωση της Γαλλίας και αυτή της Αγγλίας. Στην πρώτη περίπτωση ο Ολλάντ θέλησε να πάρει κάποιες δικές του πρωτοβουλίες σε σχέση με το ποσοστό της ύφεσης και αμέσως το διόρθωσε γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συμφωνούσε. Το ίδιο και με τον Κάμερον. Έδειξε να κάνει λαϊκιστικές κινήσεις για να γοητέψει πολλούς από το εκλογικό σώμα των ευρωσκεπτικιστών στη χώρα του. Αλλά και πάλι η Ευρώπη τον έβαλε στη θέση του. Και στις δυο περιπτώσεις η διαφωνία εκφράστηκε μέσα από τη φωνή της Μέρκελ, στο όνομα των εικοσιοκτώ κρατών – μελών. Αλλά και στον φάκελο της Ουκρανίας, είναι πάλι η Καγκελάριος που επιβάλει την Ευρωπαϊκή γραμμή. Όσο για τον Ομπάμα αφήνει πια στα χέρια της τη νέα διπλωματική στρατηγική απέναντι στη Μόσχα και στον Πούτιν. H προτεραιότητα της Μέρκελ είναι η ενότητα των εικοσιοκτώ κρατών-μελών. Γι’ αυτό και κάνει όλες εκείνες της αναγκαίες κινήσεις που θα έπρεπε για να μην διασπαστεί η Ευρωπαϊκή ένωση. Ειδικά ως προς την Αγγλία της έδειξε το ποια είναι η πανευρωπαϊκή πολιτική της μετανάστευσης, ως προς δε τις βαλτικές χώρες και τη Πολωνία που δυσπιστούν προς την Ρωσσία, κατάφερε να τις ησυχάσει, μειώνοντας ταυτόχρονα τον εκνευρισμό των γερμανικών επιχειρηματιών, (έχουν δράση στη Ρωσσία και άρχισαν να απειλούνται από την Μερκελιάνη ευρωπαϊκή πολιτική των κυρώσεων προς τη Μόσχα). Η Καγκελάριος είναι η κυρίαρχος του πολιτικού ευρωπαϊκού παιχνιδιού και δεν φαίνεται προς τον παρόν στον ορίζοντα κάτι που να απειλεί να διαταράξει αυτή τη κατάσταση. Για τα επόμενα τουλάχιστον τέσσερα χρόνια δεν μοιάζει να την ταρακουνά τίποτα. Η Μέρκελ σήμερα εκφράζει την Ευρώπη, όχι γιατί είναι η πιο απαραίτητη, αλλά γιατί προείδε τις συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και έγκαιρα επένδυσε στις καινοτομίες, κάνοντας τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Και δεν δείχνει διατεθειμένη να μετακινηθεί από την παγκοσμιοποιημένη στρατηγική της.
Δημοσθένης Δαββέτας
Καθηγητής Πανεπιστημίου, εικαστικός, ποιητής
Σύμβουλος του Πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά σε θέματα πολιτισμού
