“Το Μοντέλο της Τυνησίας”
Από όλες τις Αραβικές χώρες, η Τυνησία, έδειξε εξ’ αρχής τον δρόμο της Δημοκρατίας και της ελευθερίας: Ήταν απ’ αυτήν που ξεκίνησε η Αραβική Άνοιξη. Ανατρέποντας τον δικτακτόρα Μπέν – Άλι και βάζοντας έτσι την βάση μίας σειράς εξεγέρσεων, έδωσε παγκοσμίως την αίσθηση ότι κάτι αλλάζει στον Αραβικό κόσμο. Τα επόμενα τρία χρόνια προσγείωσαν απότομα όσους πίστεψαν στο μοντέλο του εκδημοκρατισμού: η Λιβύη, η Συρία, η Αίγυπτος, το Ιράκ, η Αλγερία, ένιωσαν για τα καλά τον εμφύλιο που συνεχίζει να προκαλεί μέσα τους, ο τζιχαντισμός κι ο ισλαμικός φανατισμός, ο οποίος βρήκε την ευκαιρία μέσα από τις αραβικές ανοίξεις να ριζώσει και ν’ ανθίσει. Κι η ίδια η Τυνησία, η πιο συγκρατημένη πάντα πολιτικά, η ορθολογική, βασανίστηκε από τα δύο χρόνια της εξουσίας των ισλαμιστών. Όμως οι πολίτες της χώρας αυτής κατάφεραν να πειστούν ότι έπρεπε να διώξουν από την κυβέρνηση το ισλαμικό κόμμα. Κι όχι μόνο αυτό. Μετά από ένα χρόνο μεταβατικής περιόδου, όταν ξανακλήθηκαν πριν δέκα περίπου μέρες να εκλέξουν νέα κυβέρνηση, καταψήφισαν το Ισλαμικό κόμμα κι εξέλεξαν τους δημοκρατικούς. Αυτή η πορεία δεν ήταν καθόλου εύκολη. Γιατί ως τώρα οι Ισλαμιστές διατηρώντας ένα μετριοπαθές προφίλ εκμεταλλευτήκαν τις διαφωνίες των κομμάτων και το 2011 πήραν μ’ εκλογές την εξουσία. Όμως το πολιτικό Ισλάμ απέτυχε κι η διακυβέρνηση του χαρακτηρίστηκε από κακή διαχείριση της οικονομίας, δολοφονίες αντιπάλων, ανοχή προς τους τρομοκράτες, διοικητικό χάος στην χώρα. Αυτό το δίχρονο πέρασμα στην εξουσία έδειξε τις αδυναμίες τους και το εκμεταλλεύτηκε σωστά η κοσμική αντιπολίτευση κερδίζοντας τις πρόσφατες εκλογές. Πίσω από το νεοεκλεγέντα πρόεδρο Κάϊντ βρίσκεται ένας συνασπισμός δημοκρατικών δυνάμεων που ενώθηκαν για να εμποδίσουν την επιστροφή των μουσάτων του Ισλάμ. Και το πέτυχαν. Βέβαια σ’ αυτό συνέβαλε και το ότι οι ισλαμιστές δεν έπεισαν κατά βάθος την κοινωνία της Τυνησίας, μίας χώρας που έχει δημοκρατική κι ορθολογική παράδοση, την πιο άξια προς εκτίμηση μεταξύ των υπόλοιπων Αραβικών κρατών. Η νίκη του αντι- ισλαμισμού μετώπου δεν σημαίνει βέβαια ότι λύθηκαν τα κοινωνικά ή διοικητικά προβλήματα της χώρας. Η οικονομία της έχει προβλήματα και περίπου 2.500 νέοι έφυγαν να πολεμήσουν στην υπηρεσία του Τζιχάντ στον Ιρακό – συριακό πόλεμο. Όμως η διαφορά με τις άλλες αραβικές χώρες είναι εντυπωσιακά εμφανής. Η Αλγερία ταλαιπωρείται από εσωτερική τρομοκρατία, η Λιβύη είναι παραδομένη στην βία των οπλισμένων της ομάδων, η Αίγυπτος είναι έκθετη στην σκληρότητα των αδελφών μουσουλμάνων. Στον Αραβικό κόσμο η Τυνησία παραμένει ένα φωτεινό παράδειγμα Δημοκρατίας. Και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα μοντέλο. Η Τυνησιακή πολιτική εμπειρία μπορεί να πάρει τις διαστάσεις ενός αντίδοτου στην παρανοϊκή τρέλα των «χαλίφηδων» και των χαλιφάτων τους.
Δημοσθένης Δαββέτας
